ในปี ค.ศ. 1908 ดร. คิคุนาเอะ อิเคดะ ศาสตราจารย์มหาวิทยาลัยโตเกียว อิมพีเรียล ค้นพบความลับอย่างหนึ่ง
เขาพบว่าน้ำซุปที่ทำจากสาหร่ายทะเลคมบุให้รสชาติที่ดีที่สุดรสหนึ่ง มันเป็นรสชาติที่มีเอกลักษณ์ แตกต่างจากรสเค็ม หวาน เปรี้ยว ขม
เรียกว่ารสอูมามิ
อูมามิเป็นรสชาติที่อร่อยล้ำ คล้ายรสของน้ำซุปและเนื้อสัตว์ที่ปรุงแล้ว
ศาสตราจารย์อิเคดะบอกว่าลิ้นของมนุษย์มีพื้นที่รับรู้รสอูมามิโดยเฉพาะ แล้วส่งสัญญาณต่อไปที่สมอง
มนุษย์เรามักค้นหาความเป็นเลิศ หาสิ่งที่ดีที่สุด เฉพาะเรื่องประสาทรูป รส กลิ่น เสียง ก็มีผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้าน มีมืออาชีพชิมรสไวน์ รสกาแฟ ฯลฯ เพื่อค้นหารส ‘ที่ดีที่สุด’
ในเรื่องกลิ่น โลกก็มีมืออาชีพที่ดมหากลิ่นที่ดีที่สุด ศึกษากลิ่นอย่างละเอียด หากลิ่น ‘ที่ดีที่สุด’ เพื่อสร้างน้ำหอมที่มีเอกลักษณ์เฉพาะ
สำหรับมนุษย์สายพันธุ์ลิ้นจระเข้อย่างผมซึ่งกินอาหารรสชาติธรรมดามาทั้งชีวิต ลิ้นส่วนที่รับอูมามิของผม (ถ้ามีจริง) อาจหยุดทำงานไปนานแล้ว
สมัยผมเริ่มทำงานใหม่ๆ มีงานอดิเรกอย่างหนึ่งคือเล่นเครื่องเสียง พยายามฝึกฟังว่าเครื่องแอมปลิฟลายเออร์แบบไหนให้เสียงดีที่สุด ลำโพงแต่ละแบบให้เสียงอย่างไร พยายามแสวงหาอุปกรณ์สร้างเสียงดนตรี ‘ที่ดีที่สุด’
เวลานั้นใครบอกว่า “เครื่องเสียงเบสนี้ดี” ฯลฯ ก็พยักหน้าหงึกๆ แม้หูฟังไม่ออกหรอก บ้าเครื่องเสียงอยู่หลายปี ในที่สุดก็หายจากอาการบ้า ตอนนี้ ‘back to basic’ ไม่เรื่องมากเรื่องลำโพง ลำโพงที่สามารถส่งเสียงลอดออกมาก็ถือว่าเป็นลำโพงดี
เพื่อนหลายคนบ้าเรื่องรถยนต์ ศึกษาเครื่องยนต์แต่ละคันอย่างถ่องแท้ เพื่อหาสิ่งที่ดีที่สุด
บางคนก็สนใจแต่เรื่องกิน เดินทางไปทั่วโลกเพื่อค้นหาของกินที่อร่อยที่สุด
แต่คนจำนวนมากไม่เคยค้นหารสชาติที่ดีที่สุดสำหรับชีวิตตนเอง
…………
ชีวิตคือการเดินทางไปสู่บทใหม่ทุกวัน
อะไรคือรสชาติของชีวิต ‘ที่ดีที่สุด’ ?
บางทีรสชาติของชีวิตก็คือการได้สัมผัสทั้งรสที่ดีที่สุดและแย่ที่สุด แล้วเข้าใจ
เจอทั้งประสบการณ์ดีและอุปสรรคร้าย แล้วเข้าใจสัจธรรมของชีวิต
ชีวิตก็มีรสเช่นกัน
ชีวิตที่อร่อยล้ำอาจคือชีวิตที่ปรุงด้วยวัตถุดิบที่หาได้สองข้างทาง ให้รสชาติครบถ้วน
เค็มด้วยความอดทน
หวานด้วยความหวัง
เผ็ดด้วยการไม่ยอมแพ้
เปรี้ยวด้วยการสู้ไม่ถอย
จืดด้วยปัญญาที่รู้ว่า จุดสูงสุดคือความธรรมดาสามัญ
…………
คนไม่น้อยกินรสจืด ไม่ปรุงรสเพิ่ม เหตุผลคือพวกเขากินอาหารเพื่อต้องการรสแท้จริงของมันให้มากที่สุด
บางคนก็เติมเครื่องปรุงเข้าไปเกินความจำเป็น ปรุงอาหารต่างเมนูกัน ออกมาได้รสชาติเหมือนกัน
ชีวิตก็เหมือนกัน บางคนก็ปรุงรสเสียจนกลบตัวตนที่แท้จริง
ชีวิตมีรสชาติหรือไม่ แล้วแต่เรา เราสามารถใช้ชีวิตอย่างมีรสชาติ โดยไม่ต้องเติมแต่งจนเกินธรรมชาติของมัน เพราะรสชาติของชีวิตไม่จำเป็นต้องมาจากความพิสดาร หรือประสบการณ์แปลกๆ ท่วมท้น หากแต่มาจากความพึงใจในชีวิตของเตน
ใช้ชีวิตเรียบง่าย ไม่ตื่นเต้น ก็มีความสุขได้
เวลาเรามีความสุข เรามักรู้สึกว่าอาหารที่กินอร่อย แม้เป็นอาหารธรรมดา
บางทีกินอาหารธรรมดาก็อร่อยได้ เพราะเจริญอาหาร
ชีวิตที่ธรรมดา ก็อร่อยได้ ถ้าเราเจริญอาหารแห่งชีวิต
และเราเป็นพ่อครัวชีวิตของเราเอง
วินทร์ เลียววาริณ
winbookclub.com
เฟซบุ๊ก https://www.facebook.com/winlyovarin/
คอลัมน์: ลมหายใจ เรื่อง: วินทร์ เลียววาริณ ตอน 58