เสือซ่อนเล็บ

-

อาวุธประจำกายของเสือคือ “เขี้ยว” กับ “เล็บ” เขี้ยวเสือนั้นอยู่ในปากหากจะใช้ก็ต้อง “แยกเขี้ยว” ต่างกับ ย ยักษ์เขี้ยวใหญ่ ซึ่งเขี้ยวโผล่ออกมานอกปากโดยไม่ต้องแยกเขี้ยว ส่วนเล็บเป็นอวัยวะส่วนปลายของนิ้วมือและนิ้วเท้า เท้าหน้าของเสือเราเรียกว่ามือ เช่น มันมือเสือ มือเสือ (เครื่องมือตะกุยมูลฝอย) ต่างกับแมวที่เราเรียกว่า ตีน เช่น ตีนแมว เป็นต้น ก็แลเล็บเสือนั้นเมื่ออยู่ในอาการปกติหรือพักผ่อนหลับนอน มันจะเก็บซ่อนไว้มิดชิดจนเรามองไม่ออกว่ามันจะมีพิษสงร้ายกาจเพียงใด แต่หากถึงเวลาที่มันต้องต่อสู้หรือล่าเหยื่อแล้ว มันจะกางกรงเล็บอันน่าสะพรึงออกมาจากปลายนิ้ว พฤติการณ์ที่มันเก็บเล็บอย่างมิดชิดนั้นเป็นที่มาของ “เสือซ่อนเล็บ” กระผมเคยเห็นอาวุธอย่างหนึ่งเรียกกันว่า “เสือซ่อนเล็บ” ลักษณะเป็นมีดพกปลายแหลมขนาดเล็ก 2 เล่ม ใช้ส่วนด้ามเป็นฝักซุกซ่อนใบมีดไว้ไม่ให้ใครเห็น เมื่อจะใช้ก็ดึงออกมาจากฝักเป็นมีดคู่ เสือซ่อนเล็บ ที่กระผมนำมาตั้งเป็นประเด็นครานี้ไม่เกี่ยวกับมีดพร้าอาวุธแต่เป็นเทคนิคทางอักษรศาสตร์ที่โบราณท่านคิดขึ้นมาเป็นของเล่นสำหรับนักเรียนผู้ใคร่รู้ โดยทำเป็นกลการประพันธ์แทรกไว้ในแบบเรียนครั้งกระโน้น เช่น จินดามณี ซึ่งเป็นตำราเรียนภาษาไทยมาตั้งแต่สมัยอยุธยาสืบเนื่องถึงสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น แบบเรียนจินดามณีท่านให้ความสำคัญกับการประพันธ์โคลง มีการสอนตั้งแต่ขั้นต้นให้ผู้เรียนรู้จักแผนบังคับพื้นฐานไปจนถึงขั้นสูง คือ โคลงกล หรือโคลงกลบทแบบต่างๆ กลบท (กล = วิธี, เงื่อนงำ + บท = คำ) หมายถึงวิธีหรือเงื่อนงำที่ใช้กับคำในการประพันธ์ กลบทมีหลายลักษณะ บางแบบกำหนดด้วยการวางคำสลับที่ บางแบบกำหนดด้วยการวางคำไว้บนรูปต่าง ๆ บางแบบกำหนดให้ใช้คำซ้ำและพลิกแพลงเปลี่ยนคำเดิม ผู้ที่จะถอนกลหรือถอดรหัสโคลงกลได้ต้องมีความรู้แตกฉานในฉันทลักษณ์ของโคลง ทั้งระบบจำนวนคำ (โคลงบทหนึ่งมี 30 อักษรหรือ 30 คำ) ระบบวรรณยุกต์เอกโท (เอก 7 โท 4 จุดที่บังคับ) และระบบสัมผัสโคลงเสือซ่อนเล็บบทดังกล่าวปรากฏในจินดามณีหลายฉบับ ส่วนมากแสดงไว้แต่ตัวกลไม่บอกวิธีถอดรหัสถอนกล บางฉบับแสดงวิธีถอนกลไว้ด้วย เช่น จินดามณี ฉบับใหญ่ บริบูรณ์ว่าจากผังที่ครูบาอาจารย์ท่านบอกไว้ นำมาถอนกลถอดรหัสโคลงเสือซ่อนเล็บบทดังกล่าวได้ว่ากระผมคงอักขรวิธีโบราณไว้ตามต้นฉบับจินดามณีเพื่อให้ชาวเราได้เห็นแบบการเล่าเรียนเขียนอ่านครั้งกระโน้น ส่วนโคลงบทที่มีกระทู้นำว่า “คำ หม่อม พร้อม เพราะ” นั้นถอดรหัสออกแล้วได้โคลงอย่างไร ขอให้ชาวเราทดลองดู นึกว่าย้อนไปเรียนจินดามณีเมื่อ 200 ปีก่อน                                                  นอกจากโคลงเสือซ่อนเล็บแล้ว ยังมีการตั้งกระทู้ปลายบาทว่า “เลบ สร้อน นอน เสือ” คือถอนกลได้โคลงดังนี้นั่นเป็นแบบฝึกสมองลองปัญญาของนักศึกษายุคก่อนเล่นโทรศัพท์


คอลัมน์: ตะลุยแดนวรรณคดี  เรื่อง: บุญเตือน ศรีวรพจน์  ภาพ: ขวัญญาณี ศิรธนอนันต์

All Creative Team

Writer

ร่วมสร้างสังคมอุดมปัญญา

ทิ้งคำตอบไว้

กรุณาใส่ความคิดเห็นของคุณ!
กรุณาใส่ชื่อของคุณที่นี่

RELATED POSTRELATED
Recommended to you

error: Don\'t copy !!!