แท็ก: ธีรภัทร เจริญสุข

ประเทศไทยและประเทศลาวเป็นบ้านใกล้เรือนเคียงที่มีพรมแดนติดกันยาวถึง 1,810 กิโลเมตร คนไทยและคนลาวไปมาหาสู่กันเป็นเรื่องธรรมดามาตั้งแต่ครั้งยังไม่มีเส้นแบ่งเขตแดนในแผนที่ เมื่อสร้างสะพานมิตรภาพไทย-ลาว ข้ามแม่น้ำโขง คนไทยและคนลาวก็ติดต่อเดินทางหากันได้สะดวกยิ่งกว่าเดิม คำศัพท์เกี่ยวกับการเดินทางจึงได้พบและใช้งานบ่อยครั้ง

ด้วยความที่เป็นบ้านพี่เมืองน้อง อาหารลาวกับอาหารไทยจึงมีความคล้ายคลึงกันมาก และมีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้รสชาติและตำรับการปรุงซึ่งกันและกันเสมอ วัตถุดิบ เครื่องปรุงรส ก็ละม้ายกัน รวมถึงศัพท์เกี่ยวกับอาหารต่างๆ นั้น บ้างก็เป็นคำลาวที่คล้ายกับคำอีสาน หรือใช้คำเดียวกันกับคำไทย แต่มีบางคำ บางอย่าง ที่เรียกต่างกัน และไม่คล้ายกับภาษาไทยถิ่นอีสานเลย จึงน่าสนใจเรียนรู้ไว้เพื่อจะได้เรียกถูกเวลาเดินทางไปท่องเที่ยวหรือพักในลาว ไม่ให้สั่งอาหารผิดจนหมดอร่อย

ภาษาไทยและภาษาลาวมีคำเรียกขานเงินทองของมีค่าที่คล้ายคลึงกันมาแต่โบราณ ทว่าบางคำนั้นมีความหมายแตกต่างคลาดเคลื่อนกันเล็กน้อย หากทราบไว้จะช่วยให้เกิดความเข้าใจและสื่อสารได้ถูกต้อง

เลขไทยและเลขลาวนั้นเกือบทั้งหมดเป็นคำเดียวกัน เนื่องจากมีรากศัพท์เดียวกันในตระกูลภาษาไต-กะได ดังนั้นการพูดคุยเจรจาซื้อขายของระหว่างคนไทยกับคนลาวจึงเป็นไปอย่างง่ายดายมาก อย่างไรก็ตาม มีการนับเลขบางจำนวนซึ่งลาวต่างจากไทยและเป็นเกร็ดน่ารู้

มีคนไทยน้อยคนที่รู้จักชื่อและนโยบายของผู้นำแห่งสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว ทั้งๆ ที่เป็นเพื่อนบ้านใกล้ชิดสนิทสนมกับไทยมากที่สุด ข่าวการเมืองลาวมีชุดคำที่คล้ายกับภาษาไทย แต่ให้ความหมายแตกต่างกัน ถ้าเราศึกษาเรียนรู้ก็จะมีประโยชน์เพื่อทำความเข้าใจซึ่งกันและกัน และหลีกเลี่ยงความเข้าใจผิดที่อาจเกิดขึ้นได้

ในภาวะการระบาดของโรคโควิดระลอกใหม่ ทั้งไทยและลาวต่างต้องระดมกำลังมารับมืออย่างเร่งด่วน แม้ว่าลาวจะยังไม่พบการระบาดภายในประเทศเช่นเดียวกับพม่า แต่ก็ได้เตรียมพร้อม โดยเริ่มทดลองการฉีดวัคซีนป้องกันโควิดซึ่งได้รับการสนับสนุนจากทั้งฝั่งจีน (Sinovac) และฝั่งรัสเซีย (Sputnik V)

ที่ผ่านมาความเข้าใจผิดระหว่างภาษาไทยกับภาษาลาว มักเกิดจากการที่คนฝั่งไทยนำภาษาลาวที่ไม่คุ้นชินหรือมีความหมายทับซ้อนกับคำไทยมาล้อเลียนมากกว่า ในทางตรงข้าม คนลาวเมื่อเห็นคำภาษาไทยบางคำ ก็อาจรู้สึกตลกขบขันเพราะมีความหมายในภาษาลาวที่ดูพิลึกไปบ้างเช่นกัน

บ่อยครั้งที่เราได้ยินหรือได้อ่านเรื่องขำขันที่อ้างถึงคำในภาษาลาว เป็นคำที่ส่อนัยหยาบโลนหรือตลกขบขันผ่านสื่อต่างๆ คำลาวที่ผิดเพี้ยนเหล่านั้น าจสร้างความไม่พอใจหากนำไปใช้จริงในชีวิตเมื่อต้องติดต่อสื่อสารกับชาวลาวได้ เช่นที่เคยเกิดขึ้นกับช่อง 7 ที่นำมาเผยแพร่ในรายการข่าวจนสถานทูตลาวต้องประท้วงเมื่อหลายปีก่อน

ภาษาไทยกับภาษาลาวนั้นมีคำที่ใช้เรียกสีสันต่างๆ แทบเหมือนกันทั้งหมด เนื่องจากเป็นภาษากลุ่มคำโดดที่ร่วมรากเหง้าเดียวกันมาแต่โบราณ แต่ยังมีบางสี บางคำ ที่ใช้แตกต่างกัน และเมื่อคนไทยได้เห็นก็อาจจะสงสัยว่าหมายถึงสีอะไร

เดิมทีการตีพิมพ์หนังสือของสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาวถูกผูกขาดโดยหน่วยงานกรมข่าวสารและโฆษณาของรัฐ เมื่อ พ.ศ.2557 ทางการได้ส่งเสริมการอ่านการเขียนมากขึ้น จึงเปิดโอกาสให้สำนักพิมพ์เอกชนตีพิมพ์หนังสือเพื่อแข่งขันกับกระแสเด็กวัยรุ่นลาวอ่านนิยายไทย แวดวงหนังสือของลาวจึงมีสีสันน่าสนใจและเป็นตลาดที่กำลังเติบโตในอนาคต คำภาษาลาวเกี่ยวกับหนังสือเลยควรค่าแก่การใส่ใจ