แท็ก: ตะลุยแดนวรรณคดี

สมัยก่อนกาลไม่นานเท่าไรนัก หนุ่มสาวเมื่อถึงวัยอันควรก็ต้องออกเรือนหรือแต่งงานแยกเรือนออกไปจากครอบครัวเดิม ก็แลในพิธีแต่งงานตามธรรมเนียมแต่กี้แต่ก่อน ฝ่ายเจ้าบ่าวต้องยกขันหมากไปยังบ้านเจ้าสาว แลข้าวของในขบวนขันหมากที่ขาดไม่ได้คือ ต้นกล้วย ต้นอ้อย ซึ่งเมื่อเสร็จพิธีแล้วก็นำไปปลูกไว้บริเวณใกล้ๆ

 ธรรมชาติของผลไม้โดยทั่วไปเช่นมะม่วง มะปราง เมื่อแก่จัดและสุกย่อมมีรสหวาน แต่มะงั่วกับมะนาวหาได้เป็นเช่นนั้นไม่ ยิ่งแก่ยิ่งเปรี้ยว แม้ผลสุกลูกเหลืองก็ยังคงความเปรี้ยวอย่างเสมอต้นเสมอปลาย กวีโบราณท่านนำมะงั่วมะนาวไปเปรียบกับพฤติการณ์ของหญิงร้ายที่ต่อให้กาลเวลานานเพียงไรก็ไม่สามารถเปลี่ยนพฤติกรรมของหล่อนได้

“กาเมสุมิจฺฉาจารา เวรมณี ...” เป็นศีลข้อ 3 ที่ชาวเราเชื่อกันว่าผู้ใดล่วงละเมิดศีลข้อนี้ ชาติหน้าจะต้องรับกรรมไปปีนต้นงิ้วใน “สิมพลีนรก” อย่างมิพักต้องสงสัย

วัดราชบูรณะเป็นพระอารามประจำพระนครคู่กับวัดมหาธาตุมาตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา ในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ โปรดเกล้าฯ ให้สถาปนาวัดสลัก ซึ่งอยู่ด้านเหนือพระบรมมหาราชวังเป็นวัดมหาธาตุ และวัดเลียบซึ่งอยู่ด้านใต้พระนครเป็น วัดราชบูรณะ วัดมหาธาตุและวัดราชบูรณะเป็นพระอารามสำคัญ และเป็นที่สถิตของพระราชาคณะผู้ใหญ่ซึ่งพระมหากษัตริย์และพระบรมวงศานุวงศ์ทรงศรัทธานับถือ ทั้งเป็นสำนักเรียนที่ผู้ดีชาวพระนครนิยมส่งบุตรหลานเข้าศึกษาเล่าเรียนอักขรสมัยตามคตินิยมของยุคนั้น สำนักเรียนวัดราชบูรณะมีชื่อเสียงขจรขจายเป็นแหล่งกำเนิดของหนังสือแบบเรียนไทยก่อนที่จะปฏิรูปการศึกษาในสมัยรัชกาลที่ ๕ ถึงสองเล่มคือ ประถมมาลา และ ปทานุกรม ผู้แต่ง ประถมมาลา คือพระเทพโมฬี (พึ่ง) แห่งสำนักวัดราชบูรณะ แบบเรียนไทยเล่มนี้ได้รับความนิยมแพร่หลาย พระยาปริยัติธรรมธาดา (แพ ตาละลักษมณ์)...

โลกนิติ แปลว่า แบบแผน (การดำเนินชีวิต) ของชาวโลก เดิมแต่งเป็นคาถาภาษาบาลี เนื้อหาเป็นวรรณกรรมคำสอน ต่อมากวีไทยสมัยอยุธยาแปลคาถาในคัมภีร์โลกนิตินำมาแต่งเป็น “โคลงโลกนิติ”

แบบเรียนไทยที่ผู้เขียนเคยรับรู้เล่าเรียนตั้งแต่อยู่ชั้นประถมมีข้อความตอนหนึ่งว่า “เมืองไทยใหญ่อุดม ดินดีสมเป็นนาสวน” และเพราะดินดีสมเป็นนาสวนนั่นเองที่ทำให้ข้าวกล้าธัญญาหารและพืชผักผลไม้บ้านเราอุดมสมบูรณ์มีคุณภาพ โดยเฉพาะผลไม้มีรสชาติโอชะอยู่ในลำดับต้นๆ ของโลก

วันทองนางเอกในเสภาขุนช้างขุนแผนซึ่งตามเรื่องราวกล่าวว่าเมื่อหล่อนตายแล้วต้องไปเกิดเป็นเปรตรับผลกรรม ทำให้หลายท่านเกิดข้อกังขาว่าหล่อนทำบาปกรรมอะไรหนักหนาจึงต้องอุบัติในภูมิเปรตรับทุกขเวทนาไปชั่วพุทธันดร คือจนกว่าจะสิ้นพระศาสนาของพระพุทธเจ้าองค์ปัจจุบัน

บทเสภาเรื่องขุนช้างขุนแผนได้รับการประกาศยกย่องจากวรรณคดีสโมสรในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวว่าเป็นยอดของวรรณคดีคำกลอน วรรณคดีเป็นประณีตศิลป์ชั้นสูงที่ใช้ภาษาเป็นสื่อในการแสดงออกถึงความงดงามดังนั้นผู้ที่จะเข้าถึงความงามของวรรณคดีจึงต้องเข้าใจภาษาและวัฒนธรรมในยุคที่แต่งวรรณคดีเรื่องนั้นอย่างแจ่มแจ้ง

ถ้ำมองหมายถึงการเล็ดลอดสอดดูสิ่งที่เขาปกปิดมิดเม้นไม่อยากให้คนอื่นเห็น โดยที่ผู้จ้องซุกซ่อนอยู่ในที่ลับเร้นมองลอดช่องร่องรูพิศเพ่งอย่างใจจดใจจ่อ พฤติการณ์ดังกล่าวผิดกฎหมายเข้าข่ายอนาจาร เป็นที่น่ารังเกียจ

มนุษยชาติเป็นสัตว์สังคม แม้ว่าจะมีรากเหง้าชาติพันธุ์เดียวกันแต่เมื่อดำรงชีวิตร่วมกันเป็นกลุ่มเป็นหมู่ มีผู้ปกครอง ผู้นำ ก็จำเป็นต้องกำหนดกฎระเบียบเป็นเครื่องควบคุมความเป็นอันหนึ่งอันเดียวและทิศทางที่สังคมนั้นๆ จะก้าวไปข้างหน้าอย่างมั่นคง และเครื่องควบคุมที่สำคัญยิ่งอย่างหนึ่งคือตัวบทกฎหมาย