“ความรู้ไม่ได้จบแค่ใบปริญญาที่มี เพราะโลกนี้มีความรู้ใหม่ๆ เกิดขึ้นได้ตลอดเวลา”
หลายคนอาจไม่รู้ว่า ตำราที่ใช้เรียนอยู่ อาจจะล้าสมัยตั้งแต่เรียนยังไม่จบด้วยซ้ำไป ดังนั้นไม่มีอะไรดีไปกว่าเรียนรู้อยู่ตลอดเวลา และคิดว่ามันไม่มีวันจบและเมื่อความรู้ในโลกนี้มันกว้างใหญ่ไพศาล เราไม่อาจจะเรียนรู้ทุกอย่างได้ แต่สิ่งที่ทำได้คือ รู้ทุกสิ่งในบางสิ่ง และรู้บางสิ่งในทุกสิ่ง
- รู้ทุกสิ่งในบางสิ่ง
คือ คุณอยู่ในวงการอะไร ประกอบอาชีพอะไร ทำได้เชี่ยวชาญในสิ่งใด คุณต้องรู้แจ้งแทงตลอดในสิ่งนั้น เช่น เป็นช่างซ่อมรถยนต์ ต้องมีความรู้ ความเข้าใจ ความเป็นไปได้ในโลกของเครื่องยนต์และรถยนต์เป็นอย่างดี ถึงขนาดที่แค่บอกอาการผิดปกติของเครื่องยนต์ ยังไม่ทันเปิดฝากระโปรงขึ้นมา ก็แทบหลับตาซ่อมได้ รู้เทคโนโลยีของเครื่องยนต์รุ่นใหม่ๆ พัฒนาการซ่อมให้ฉับไวรุดหน้า เรียกได้ว่า พอรถเสียเมื่อไร คิดถึงหน้าช่างคนนั้นเป็นรายแรก
นี่คือรู้ทุกสิ่งในบางสิ่ง รู้หน้าที่ รู้ความรับผิดชอบที่ทำมีอะไรบ้าง รู้ลึกกว่าคนในวงการเดียวกัน อย่างนี้รับรองอยู่ได้
“ไม่ต้องทำได้ดีทุกเรื่องก็ได้ แต่เรื่องที่คุณทำได้ ขอให้ทำให้ดียิ่งๆ ขึ้นไป เพราะคุณจะอยู่และเลี้ยงชีพได้จากอะไรที่คุณทำได้เป็นอย่างดี”
- รู้บางสิ่งในทุกสิ่ง
หมายความว่า มีความรู้ในบริบทรอบๆ ตัว รอบๆ อาชีพ รอบๆ ความเป็นอยู่ ของตัวเอง รู้ความการเมืองจะไปทางไหน เทคโนโลยีเปลี่ยนแปลงยังไง พฤติกรรมผู้บริโภคยังเหมือนเดิมหรือเปล่า ไม่ใช่ยังคงนั่งตกปลาอยู่ในบ่อน้ำเดิมๆ ทั้งๆ ที่ไม่เคยสังเกตว่า ปลามันย้ายไปที่อื่นหมดแล้ว รู้บางสิ่งในทุกสิ่งนั้น ให้เลือกรับรู้เฉพาะที่สำคัญจำเป็น
“เพราะชีวิตเรามีค่า เวลาเรามีจำกัด ถ้าสนใจในสิ่งที่ไร้สาระ ดราม่า ข่าวลือ ข่าวปลอม หรือเรื่องส่วนตัวชาวบ้าน สิ่งเหล่านั้นมันไม่ได้ทำให้ชีวิตเราก้าวไปข้างหน้า และในการทำสิ่งใด ถ้าทำไม่ได้ อย่าคิดว่ามันคือความล้มเหลว แต่ให้คิดว่ามันคือการเรียนรู้
เรียนรู้ว่า ถ้าทำแบบนี้จะทำไม่ได้ ครั้งหน้าทำใหม่ต้องไม่ทำแบบเดิม ทำแบบใหม่ยังทำไม่ได้อีก ก็ให้เรียนรู้ไว้ว่ามีอย่างน้อยสองแบบแล้วที่ไม่ได้ผล ตัดสองแบบนั้นทิ้งไป แล้วหาวิธีการใหม่ๆ ทำต่อ นั่นคือการเรียนรู้ ไม่ใช่ความล้มเหลว แต่ถ้าทำด้วยวิธีการหนึ่งแล้วไม่ได้ ทำใหม่แต่ยังใช้วิธีการเดิมต่อไป ก็แสดงว่าวิธีการเดิมนั้นไม่ได้สอนบทเรียนอะไรให้เราเลย
แมลงวันที่บินชนกระจกหน้าต่างสองครั้ง ก็ควรเรียนรู้ว่าออกไม่ได้ ต้องลองบินไปทางซ้ายทางขวา ขึ้นบนลงล่าง หาช่องว่างออกให้ได้ ไม่ใช่บินชนกระจกสองครั้ง แล้วครั้งต่อไปจะชนให้แรงขึ้นๆ จนร่างแหลกเหลวตาย
“จงเรียนรู้อย่างไม่ลดละ เพราะการเรียนรู้ ทำให้เกิดปัญญา และปัญญาจะนำมาซึ่งความสำเร็จ”
คอลัมน์: ก้าวไกลไปข้างหน้า
เรื่อง: จตุพล ชมภูนิช
ภาพ: ขวัญญาณี ศิรธนอนันต์
