เขตแขวงบ้านเมืองลาว

เขตแขวงบ้านเมืองลาว

สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาวมีการแบ่งเขตการปกครองเป็นลำดับชั้นคล้ายกับประเทศไทย เนื่องจากมีความเกี่ยวพันทางประวัติศาสตร์มาต่อเนื่องยาวนาน และยังสืบทอดใช้ชื่อเมืองและชื่อตำแหน่งแบบดั้งเดิมแม้ว่าจะปฏิวัติเปลี่ยนแปลงการปกครองมานานแล้ว อย่างไรก็ตาม ระดับชั้นของเขตปกครองอาจทำให้คนไทยสับสนกับขนาดและอาณาเขตเพราะแม้ชื่อพ้องกันแต่ใช้ในความหมายการปกครองที่ไม่เท่ากันกับไทย หากศึกษาเรียนรู้ไว้จะเป็นประโยชน์และเห็นภาพได้ถูกต้อง

ບ້ານ บ้าน หมายถึง หมู่บ้าน ส่วนคำที่หมายถึงบ้านที่อยู่อาศัยนั้น จะใช้คำว่า ເຮືອນ เฮือน การปกครองของ ‘บ้าน’ นั้นจะมี ‘นายบ้าน’ ซึ่งได้รับเลือกจากหน่วยงานปกครองท้องถิ่นเป็นหัวหน้าและตัวแทนการปกครองของพรรครัฐในแต่ละท้องถิ่น

ຕາແສງ ตาแสง หมายถึง ตำบล เป็นเขตปกครองในสมัยราชอาณาจักรลาวที่รวมเอาหลายหมู่บ้านเข้าเป็นตาแสงหนึ่งๆ ปัจจุบันการปกครองของ สปป.ลาวไม่มีตาแสงหรือตำบลอีกต่อไป จะพบเพียงแต่ในเอกสารเก่าหรือบันทึกประวัติศาสตร์เท่านั้น

ເມືອງ เมือง หมายถึง เขต หรือ อำเภอ เป็นการรวมกันของ ‘บ้าน’ จำนวนตั้งแต่ 20 บ้านขึ้นไปเข้ามาอยู่ใต้การปกครองของเมือง มี ‘เจ้าเมือง’ เป็นผู้มีอำนาจปกครอง

ແຂວງ แขวง หมายถึง จังหวัด ประกอบขึ้นจาก ‘เมือง’ แบ่งเป็นเขตตามเส้นทางภูมิศาสตร์ หรือการแบ่งเขตตามประวัติศาสตร์ ใน สปป.ลาว มีแขวงทั้งหมด 16 แขวง จากแขวงบ่อแก้วทางเหนือสุดจนถึงจำปาสักทางใต้สุด โดยมี ‘เจ้าแขวง’ เป็นผู้มีอำนาจปกครอง

ນະຄອນ นะคอน หมายถึง นคร เป็นเขตปกครองแบบพิเศษของ สปป.ลาว ที่ใช้กับเมืองที่มีขนาดใหญ่ หรือมีความสำคัญเป็นพิเศษ โดยปัจจุบันมี 2 นคร ได้แก่ นครหลวงเวียงจันทร์ ในแขวงเวียงจันทร์ และนครหลวงพระบาง ในแขวงหลวงพระบาง ซึ่งจะมี ‘เจ้านคร’ เป็นผู้มีอำนาจปกครอง

ซึ่งหากเห็นรถยนต์จาก สปป.ลาว เข้ามาวิ่งในฝั่งไทย จะเห็นบางคันขึ้นป้ายทะเบียนว่า ‘กำแพงนะคอน’ ก็หมายถึงมาจากรถที่จดทะเบียนในนครหลวงเวียงจันทร์นั่นเอง

คอลัมน์: ไขคำข้ามโขง / เรื่อง: ธีรภัทร เจริญสุข