รายการวาไรตี้ชื่อ ‘โอ้ละหนอ I Love เมืองไทย’ เป็นรายการของบริษัทเวิร์คพอยท์ จำกัด ฉายทางช่องเวิร์คพอยท์ ทุกวันพุธ เวลา 20.15 น. แม้จะเป็นรายการใหม่ แต่ก็ได้รับความสนใจจากผู้ชมไม่น้อย เพราะเป็นรายการที่เสนอแนวคิดใหม่ๆ ตอบสนองความต้องการของผู้ชม และยังทันสมัยอีกด้วย
รายการนี้น่าจะเกิดจากการที่ปัจจุบันมีรายการประกวดร้องเพลงอยู่หลายรายการ เสนอฉายทางหลายช่อง แต่ละรายการก็หาจุดเด่นที่แตกต่างกันในการนำคนมาเข้าประกวดกัน บางรายการ ก็ไม่ได้เน้นคุณภาพของการร้อง แต่อยู่ที่ผู้เข้าแข่งขันท่านใดจะสามารถ ‘ขายความสงสาร’ หรือ ‘ขายความน่าสนใจ’ ได้มากกว่ากัน
โอ้ละหนอ I Love เมืองไทยได้สร้างสรรค์รายการประกวดร้องเพลงที่แหวกแนว โดยนำคนต่างชาติมาร้องเพลงไทยประกวดประขันกัน มีกรรมการหรือคนที่แสดงความเห็นคอยวิจารณ์และสร้างสีสันให้แก่รายการ แต่ละเทปมีผู้เข้าแข่งขันมาจากประเทศต่างๆ ล้วนมีความสามารถด้านการร้องเพลงไทย เป็นความสามารถที่ทำให้คนดูชาวไทยทึ่งและยอมรับว่าร้องได้ไพเราะไม่แพ้คนไทยร้อง
รายการนี้สร้างปรากฏการณ์ให้แก่วงการบันเทิงของไทยอย่างไรบ้าง
ประการแรก โอ้ละหนอ I Love เมืองไทย ได้ทำให้รายการวาไรตี้ของไทยเข้าสู่กระบวนการโลกาภิวัตน์อย่างแท้จริง มีรายการโทรทัศน์จากเมืองไทยได้ถูกนำไปเผยแพร่ยังประเทศต่างๆ มีหลายรายการที่ต่างประเทศซื้อรูปแบบรายการของไทยไปผลิตในประเทศของเขา และเราเองก็ซื้อรูปแบบรายการมาจากประเทศอื่น ซึ่งสะท้อนการแพร่กระจายของรูปแบบรายการจากประเทศหนึ่งไปสู่อีกประเทศหนึ่ง และถูกเผยแพร่ในวงกว้าง รายการโทรทัศน์จึงมิได้ผลิตขึ้นเพื่อตอบสนองคนดูในประเทศเท่านั้น แต่รายการนี้ได้ส่งเสริมความเป็นไทยป๊อบ หรือ T-Pop ให้ปรากฏแก่สายตาชาวโลก เฉกเช่นภาพยนตร์และละครโทรทัศน์จำนวนมากได้ทำหน้าที่นี้ไปแล้ว
การนำคนต่างชาติมาขับร้องเพลงไทย จึงแสดงถึงการขยายขอบเขตผู้เข้าแข่งขัน จนเกิดสีสันใหม่ๆ และทำให้เห็นว่ารายการนี้มิได้สร้างมาเพื่อคนไทยเท่านั้น แต่ตอบสนองความสนใจของคนทุกชาติ หากสามารถขับร้องเพลงไทยได้ ก็มีสิทธิเข้ามาร่วมประชันขันแข่งในรายการได้ ผู้เข้าแข่งขันเหล่านี้เป็นเสมือนสื่อทางวัฒนธรรมระหว่างประเทศ ที่จะนำเทปของรายการไปเล่าต่อ และได้เผยแพร่ไปสู่คนในประเทศอื่นอีกด้วย
ในอีกทางหนึ่ง ก็สะท้อนภาพว่าเมืองไทยเป็นพื้นที่ที่เปิดกว้างสำหรับคนต่างชาติได้มาอาศัย และใช้ชีวิตอยู่ในเมืองไทยอย่างเสรีและมีความสุข ชาวต่างชาติเหล่านี้ต่างก็หลงใหลในความเป็นไทย วัฒนธรรมไทย คนไทย และเพลงไทย เขาหรือเธอที่มาแข่งขันล้วนประทับใจเมืองไทยในแง่ใดแง่หนึ่ง บางคนถึงกับสารภาพว่าอยากตั้งรกราก และทำมาหากินในประเทศไทย
ประการที่สอง ในเมื่อผู้เข้าแข่งขันใน รายการโอ้ละหนอ I Love เมืองไทย ต่างก็ประทับใจเมืองไทยในแง่มุมต่างๆ และได้นำความประทับใจนั้นมาโชว์หรือให้สัมภาษณ์ในรายการ รายการนี้นำเสนอสิ่งที่เป็นซอฟต์พาวเวอร์ของไทยไปโดยปริยาย ในแง่นี้ต้องขอชื่นชมครีเอทีฟของรายการที่คัดสรรซอฟต์พาวเวอร์ได้น่าสนใจมาก เช่น ความประทับใจต่องานวัดในประเทศไทย เรื่องของอาหาร กีฬาพื้นบ้าน และแม้แต่ภาษาไทย เมื่อรายการนี้เผยแพร่ไปยังประเทศต่างๆ ก็เท่ากับซอฟต์พาวเวอร์ได้รับการเผยแพร่ในวงกว้างด้วย
ประการที่สาม รายการโอ้ละหนอ I Love เมืองไทย ทำให้การข้ามพรมแดนทางวัฒนธรรมปรากฏเป็นรูปธรรม โดยเฉพาะอย่างยิ่งการที่คนต่างชาติ ซึ่งล้วนแล้วแต่มาจากประเทศที่เจริญกว่าประเทศไทย กลับหลงใหลในวัฒนธรรมไทย จนอยากมาใช้ชีวิตอยู่ในเมืองไทย ยอมลงทุนเรียนภาษาไทย เพื่อจะสื่อสารกับคนไทยได้ บางคนสนใจศึกษาต่อในประเทศไทย เพื่อจะได้รู้จักความเป็นไทยมากขึ้น เท่ากับว่าผู้แข่งขันเหล่านี้กำลังข้ามพรมแดนทางวัฒนธรรมอย่างน่าสนใจ เพราะมิใช่เพียงรับรู้เฉยๆ แต่ลงมือปฏิบัติและสามารถทำได้อย่างน่าชื่นชม
ประการที่สี่ ที่มีผู้เคยกล่าวว่า ภาษาไทยกำลังเป็นซอฟท์พาวเวอร์อย่างหนึ่งนั้น น่าจะเป็นจริง ดังจะเห็นได้ว่าในปัจจุบัน มหาวิทยาลัยชั้นนำของโลกเปิดสอนสาขาภาษาไทย และมีคนสนใจลงทะเบียนเรียนกันในหลายประเทศ ไม่นับหลักสูตรระยะสั้น เมื่อเรียนภาษาก็จำเป็นต้องเรียนรู้วัฒนธรรม สังคม ผู้คน และทุกสิ่งทุกอย่างที่เป็นไทย เพราะคำในภาษาย่อมสะท้อนปรากฏการณ์ด้านต่างๆ ในสังคมนั้นๆ
รายการโอ้ละหนอ I Love เมืองไทย อาจเป็นแรงบันดาลใจให้รัฐจัดตั้งศูนย์ภาษาและวัฒนธรรมขึ้นในประเทศต่างๆ แล้วส่งออกวัฒนธรรมผ่านภาษาและวัฒนธรรม รวมถึงความบันเทิงรูปแบบต่างๆ ด้วย ดังที่หลายประเทศเคยประสบความสำเร็จมาแล้ว
ประเด็นหนึ่งที่ขอกล่าวถึงในที่นี้ก็คือ พิธีกรรายการโอ้ละหนอ I Love เมืองไทย ได้เจาะใจหรือความรู้สึกนึกคิดของผู้แข่งขันที่มีต่อเมืองไทย ทั้งในด้านชะตากรรมที่ทำให้ต้องมาใช้ชีวิตในเมืองไทย สาเหตุของความหลงใหลในเมืองไทยและเพลงไทย รวมถึงความสามารถของผู้แข่งขันที่ซึมซับวัฒนธรรมไทยได้อย่างน่าทึ่ง รายการนี้จึงมิใช่การประกวดประชันกันทั่วไป แต่เป็นรายการที่อิงพื้นฐานอารมณ์ ความรู้สึกร่วมระหว่างผู้เข้าแข่งขันกับผู้ชมทางบ้าน ที่ได้อมยิ้ม ได้หัวเราะ ได้สะเทือนใจ และสุดท้ายก็คือ ความภาคภูมิใจในความเป็นไทย
รายการนี้เป็นเครื่องยืนยันชัดเจนถึงเอกลักษณ์และความหลากหลายของเมืองไทย คนไทยเป็นมิตร ต้อนรับคนต่างถิ่น และไม่หวงแหนกอดกุมวัฒนธรรมไว้เฉพาะคนไทยด้วยกัน การปลูกสำนึกให้คนไทยรู้สึกภาคภูมิใจในประเทศชาติเป็นเครื่องยืนยัน ไม่จำเป็นต้องลุกขึ้นมาปฏิวัติ หรือเปลี่ยนแปลงด้วยความรุนแรง รายการโอ้ละหนอ I Love เมืองไทย สะท้อนภาพว่าการจุมพิตเบาๆ ก็ทำให้คนไทย ‘ตื่น’ และ ‘รัก’ บ้านเกิดเมืองนอนได้เช่นกัน
คอลัมน์: มองไทยในสื่อบันเทิง
เรื่อง: ลำเพา เพ่งวรรณ
ภาพ: https://www.facebook.com/workpoint
