ดีชั่วอยู่ที่ตัวทำ สูงต่ำอยู่ที่ทำตัว
ขอความเจริญในธรรมจงมีแด่สาธุชนคนดีทุกท่าน พระมหาสมปองมาอีกแล้ว มาพร้อมกับธรรมะเย็นๆ ไม่รู้จะเย็นพอสำหรับโยมตอนนี้หรือเปล่า อย่างไรเสียอาตมาก็เต็มใจที่จะมอบให้ด้วยความรัก ความเมตตา แม้ว่าอาจจะเป็นรักแท้ที่แพ้วีไอพี (มันเกี่ยวกันไหมโยม) ก็อย่างว่านะโยม ธรรมดาคนเราย่อมไม่เห็นความสำคัญของคนที่ใกล้ตัว คนไกลย่อมสำคัญเสมอ นี่ไงเป็นที่มาของคำว่า “รักแท้แพ้วีไอพี”
ไม่ต้องมองไกลนะโยม ดูแค่คนที่ใกล้ตัวที่สุดคือพ่อแม่ของเรา คนที่อยู่ทำอาหารให้กิน ดูแลสารพัด กลับถูกบ่นว่าไม่ดีอย่างนั้น ไม่ดีอย่างนี้ แต่ลูกหลานที่อยู่ไกล นานๆ โทร.มาที นานๆ กลับบ้านมาเยี่ยม ได้คำชมตั้งมากมายหลายกระบุง ด้วยเหตุนี้อาตมาจึงว่ามันเป็นธรรมชาติของคน
โยมทุกท่าน เราต้องมาปรับให้ความสำคัญเสียใหม่ คือเราต้องให้ความสำคัญแก่คนที่ใกล้ตัว ต้องดูแลกัน ดูแลทั้งร่างกายและจิตใจ จิตใจเป็นสิ่งที่สำคัญ ถ้าใจเสียก็จะเสียใจ ถ้าใจเหนื่อยก็จะเหนื่อยใจ ถ้าใจท้อก็จะท้อใจ
โยมทุกท่าน ชีวิตของเรานะโยม ดีชั่วอยู่ที่ตัวทำ สูงต่ำอยู่ที่ทำตัว พระพุทธเจ้าสอนว่า สัตว์โลกย่อมเป็นไปตามกรรม กรรมคือการกระทำ ทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่ว บางคนแย้งว่าทำดีได้ดีมีที่ไหน ทำชั่วได้ดีมีถมไป เพราะกรรมชั่วยังไม่ให้ผล คนจึงหลงเชื่อว่ากรรมชั่วไม่มี เพราะเหตุว่ากรรมดีที่ตนเองทำไว้ในอดีตยังคุ้มกะลาหัวเราอยู่
มองโลกปัจจุบันนะโยม บางคนทำอะไรก็ดูดี มีอยู่มีกิน มีเงินมีทอง แต่บางคนถึงจะมีเงินทองมากมายแต่ก็รักษาไว้ไม่ได้ เพราะอะไร เพราะว่าการใช้ชีวิตในปัจจุบัน และผลของกรรมในอดีต มันให้ผลบรรจบกันพอดี
เอาละโยม พอพูดเรื่องกรรม โยมก็จะพูดว่ากรรมของโยมแล้ว รู้สึกว่าง่วงนอนขึ้นมาทันที เห็นไหมโยม กรรมไม่ดีเริ่มให้ผล เริ่มที่จะขัดขวางกรรมดีไม่ให้เข้าไปในชีวิตโยม ไหนๆ ก็ง่วงแล้ว มาฟังเรื่องนี้กันสักหน่อย เผื่ออะไรๆ มันจะดีขึ้น
เรื่องก็เป็นอย่างที่เล่าไปนั่นแหละโยม (ยังไม่ได้เล่าเลยครับ หลวงพี่) ฮั่นแน่ แสดงว่าโยมยังไม่หลับ
เรื่องนี้เป็นเรื่องของสามีภรรยาคู่หนึ่ง ที่จริงอาตมาไม่ชอบยุ่งเรื่องชาวบ้านนะโยม เผอิญเดินผ่านไปได้ยิน จึงยืนฟังจนจบเลย เรื่องของชาวบ้านคืองานของอาตมา ถ้าไม่หยุดฟังก็ไม่ได้มาเล่าให้โยมฟังแน่นอน เรื่องมีอยู่ว่า
ภรรยาถามสามีว่า นี่เธอ ถ้าเธอมีเงิน 100 ล้าน สิ่งแรกที่เธออยากทำคืออะไร
สามีหลุดปากไปว่า เรื่องแรกจะเลิกกับเธอ (ตอนนั้นพูดด้วยความรู้สึกล้วนๆ ไม่ได้ผ่านสมอง ไม่ได้ผ่านจิตสำนึกแม้แต่นิดเดียว พอพูดจบ คิดในใจว่างานเข้าแน่นอน )
ภรรยาโกรธนิดๆ แล้วถามต่อว่า เรื่องที่สองล่ะ
สามีพูดว่า ฉันจะขอเธอกลับมาแต่งงานใหม่
ภรรยางง จึงถามว่าเพราะอะไร
สามีตอบว่า ตอนแรกที่แต่งงานกับเธอ มันธรรมดาเกินไป จึงอยากจัดงานแต่งอีกครั้งให้มันยิ่งใหญ่ ให้เธอมีหน้ามีตาในสังคม
ภรรยาซึ้งมาก น้ำตาไหลพราก แล้วจึงพูดว่า เธอช่างเป็นคนดีจริงๆ
สามีคิดในใจ ตูนี่หัวไวจริงๆ เกือบตายแล้วไหมล่ะ
เห็นไหมโยม สัตว์โลกย่อมเป็นไปตามกรรม ถ้าโยมผู้ชายสร้างกรรมไม่ดีด้วยวาจา อาจจะลาโลกไปแล้วก็ได้ โบราณสอนว่า พูดดีก็ได้ พูดร้ายก็เสีย พูดดีเป็นศรีแก่ปาก พูดมากเหงือกจ๋า ฟันลาก่อน พบกันชาติหน้านะเหงือกจ๋า
โยมทั้งหลาย กรรมดีเมื่อทำมากเท่าไหร่ จิตใจของเราก็จะสูงขึ้นเท่านั้น เหมือนกับการก่อกำแพง กำแพงสูงขึ้นเท่าไหร่ คนก่อก็สูงขึ้นเท่านั้น กรรมชั่วก็เช่นกัน เหมือนคนขุดบ่อน้ำ ยิ่งขุดลึก ก็ยิ่งอยู่ต่ำ
ดังนั้นชีวิตของเราจะเป็นอย่างไรขึ้นอยู่กับการกระทำ ทั้งทางกาย วาจา และจิตใจ ถ้าเราทำตัวชั่ว ต่อให้ปลูกไม้มงคล ก็คงลดความชั่วไม่ได้ หากว่าเราเป็นคนดี การกระทำของเรา วาจาและจิตใจของเราจะสร้างมงคลให้แก่ชีวิต
โยมทุกท่าน ชีวิตของเราจะดีหรือชั่ว จะสูงหรือต่ำอยู่ที่ตัวเราเป็นสำคัญ สิ่งที่จะทำให้เราเองเดือดร้อนมากคือปากหรือวาจา อาตมาจึงขอบอกว่า วาจาหลักๆ ของเรามี 3 ประการ คือ
- คูถภาณี ปากมีกลิ่นเหม็น พูดไม่ดี พูดมาแต่ละทีเหมือนส้วมแตก คนใกล้ชิดแตกกระเจิงไม่มีใครอยากจะคุยด้วย หรือไม่มีใครอยากฟัง
- บุปผภาณี ปากมีกลิ่นหอม พูดมาแต่ละทีเหมือนกลิ่นเกสรดอกไม้ คนที่ได้ยินได้ฟังแล้วชื่นใจ มีสาระ มีความรู้
- มธุรภาณี ปากหวานด้วย หอมด้วย หวานด้วยถ้อยคำน้ำเสียงที่เปล่งออกมาด้วยความจริงใจ
น้ำเสียงที่เต็มไปด้วยความปรารถนาดี หอมด้วยถ้อยคำที่เป็นความจริง สื่อถึงสัจจะความจริงของชีวิต
โยมทั้งหลาย เราอย่าโทษพระอินทร์ พระพรหม ยม ยักษ์ ที่มาทำชีวิตของเราให้ตกต่ำ
ชีวิตที่รูปชั่วตัวดำเป็นเพราะกรรมของเราทั้งนั้น อดีตเราเปลี่ยนไม่ได้ แต่ปัจจุบันและอนาคตเรากำหนดได้ ใช้ธรรมะเป็นแผนที่ สร้างความดีเป็นนิสัย สิ่งนี้จะเป็นปัจจัยสู่ความดี
เจริญพร
คอลัมน์: ธรรมะอมยิ้ม
เรื่อง: พระมหาสมปอง ตาลปตฺโต
ภาพ: ขวัญญาณี ศิรธนอนันต์
