“เก๋ากี้” มีชื่อเรียกในภาษาจีนกลางว่า “โก่วฉีจึ” ฝรั่งเรียกว่า “โกจิเบอร์รี” (Goji berry) หรือ “วูลฟ์เบอร์รี” (wolfberry) เป็นผลไม้ตระกูลเบอร์รีชนิดหนึ่งที่มีถิ่นกำเนิดอยู่ในทวีปเอเชีย มีประวัติความเป็นมาเนิ่นนานกว่า 2,000 ปี ที่ประเทศจีน เขตปกครองตนเองหนิงเซี่ย โดยเฉพาะอย่างยิ่งตำบลจงหนิงนั้น ใน ค.ศ. 1995 รัฐบาลจีนประกาศให้ตำบลนี้เป็น “บ้านเกิดเก๋ากี้จีน” ดังนั้นเก๋ากี้ที่ผลิตจากท้องที่ดังกล่าวจึงเป็นเก๋ากี้ที่ได้รับการการันตีเรื่องคุณภาพ ส่วนบริเวณอื่นๆ ของประเทศก็มีการปลูกเช่นกัน อย่างมณฑลเหอเป่ย์ มณฑลซานตง มณฑลเจียงซู มณฑลเจ้อเจียง ฯลฯ เมื่อถึงฤดูเก็บเม็ดเก๋ากี้ จึงเห็นสวนที่เต็มไปด้วยต้นเก๋ากี้สูงท่วมหัวเรียงรายเป็นทิวแถว เก๋ากี้ที่จงหนิงมีขนาดใหญ่และมีความสดมาก เปลือกบางแต่เนื้อแน่น รสหวานชุ่มคอ มีลักษณะแบนแต่ก็ไม่กลม ยาวรีแต่ไม่ลีบ ไม่จับตัวเป็นก้อน จึงสามารถเก็บไว้ได้นาน
ผลสีแดงสุกปีละ 2 ครั้งคือช่วงฤดูร้อนและฤดูใบไม้ร่วง ผลสดรสหวานอมเปรี้ยวเล็กน้อยและสีแดงก่ำ ชาวจีนรู้จักใช้ประกอบยาแผนโบราณมานานนับพันปี ว่ากันว่าช่วยชะลอความชรา รักษาสุขภาพตา และทำให้ตับ ไต และปอดแข็งแรง ชาวจีนนิยมเก็บผลเก๋ากี้มาตากในที่ร่มจนผิวเหี่ยว บ้างพบในรูปแบบแห้งหรือผง โดยทั่วไปมักเอาไปปรุงอาหารได้ทั้งคาวหวาน ตลอดจนนำมาแปรรูปเป็นชาสมุนไพรดื่มบำรุงสุขภาพอีกด้วย นอกจากนี้ยังพบผลเบอร์รีเหล่านี้ในสูตรอาหารที่หลากหลาย เช่น ในน้ำแกงจืดจำพวกตุ๋นต่างๆ ส่วนของหวานเคยพบโรยหน้ารังนกตุ๋น หน้าเต้าทึง ขนมเปี๊ยะ หรือแทรกในอาหารเสริมบางชนิด เนื่องจากเป็นผลไม้สีแดงสดสวยขนาดเล็ก ทั้งอัดแน่นด้วยสารต้านอนุมูลอิสระและสรรพคุณอันทรงพลัง นอกจากช่วยแต่งแต้มสีสันให้แก่จานอาหารและเติมเต็มรสชาติแล้ว ยังมีการเพิ่มเข้าไปในอาหารเสริมและน้ำผลไม้หลายชนิด เป็นซุปเปอร์ฟู้ดที่คู่กับผลไม้ สมุนไพร และสารสกัดอื่นๆ อย่างกลมกลืน
ตามตำราโบราณของศาสตร์การแพทย์แผนจีนหลายเล่มได้กล่าวถึงเก๋ากี้ไว้ว่า เป็นผลไม้ที่นำมาทำเป็นยารักษาโรคได้อย่างดี รสหวาน มีธาตุเป็นกลาง ไม่ร้อนไม่เย็น ไม่มีพิษ สรรพคุณคือช่วยบำรุงเลือด ตับ ไต ม้าม ปอด กระเพาะอาหาร ปรับปรุงระบบการย่อย บำรุงสายตา เยียวยาและรักษาอาการตาแห้ง บำบัดโรคต้อกระจก โรคจอรับภาพเสื่อม
นอกจากนี้แพทย์จีนยังใช้บรรเทาและรักษาอาการปวดเมื่อยเอว ปวดเข่า ลดอาการอักเสบและโรคไขข้ออักเสบ เพิ่มความแข็งแรงให้กล้ามเนื้อและกระดูก ลดอาการปวดศีรษะ ช่วยให้นอนหลับ ช่วยในเรื่องความจำ ทำให้รู้สึกสดชื่น ลดความเครียด ดูแลผิวพรรณ ชะลอความชรา เยียวยาการไอเรื้อรัง เลือดจาง โรคเบาหวาน บำรุงเส้นเอ็นและกระดูก ช่วยให้ผมดกดำ อีกทั้งช่วยเพิ่มภูมิคุ้มกัน ป้องกันโรคหลายชนิด เช่น โรคหัวใจและหลอดเลือด ต่อต้านมะเร็งและยับยั้งการเติบโตของเซลล์มะเร็ง ลดระดับคอเลสเตอรอล ลดความดันโลหิต ยับยั้งการเกิดไขมันอุดตันในเส้นเลือด ช่วยให้หัวใจแข็งแรง ลดระดับน้ำตาลในเลือดสำหรับผู้เป็นเบาหวาน บำบัดโรคภูมิแพ้
ในตำราเย่าซิ่งลุ่นของจีนบันทึกไว้ว่า เก๋ากี้ใช้เป็นยาเพิ่มอสุจิในเพศชายได้ดี ช่วยเพิ่มสมรรถภาพทางเพศและระบบเจริญพันธุ์ และยังเยียวยาอาการคลื่นไส้ของหญิงมีครรภ์อีกด้วย จึงถือกันว่าเก๋ากี้เป็นยาอายุวัฒนะอีกขนานหนึ่ง
ที่เห็นกันบ่อยๆ เก๋ากี้ใช้เป็นเครื่องปรุงอาหารได้ เช่น ตุ๋นกับเนื้อสัตว์เป็นอาหารบำรุง หรือใช้เก๋ากี้ประมาณครั้งละ 6-12 กรัม ต้มน้ำดื่มแทนน้ำชา ทำเป็นยาเม็ดลูกกลอน ดองเหล้า หรือต้มจนเปื่อยแล้วกรองเอากากออก ทำเป็นขนมกินเป็นของว่าง เหมาะกับคนทุกเพศทุกวัย ยิ่งในยุคนี้ มีเทคโนโลยีและนวัตกรรมใหม่ๆ สามารถดัดแปลงเก๋ากี้เป็นน้ำผลไม้สกัดเข้มข้น รสชาติอร่อย กลายเป็นผลิตภัณฑ์อาหารเสริมที่อยู่ในรูปน้ำผลไม้เสริมสร้างและบำรุงสุขภาพ
อ้างอิง:
Wikipedia
108health.com
มหาวิทยาลัยหัวเฉียว เฉลิมพระเกียรติ
https://www.safeandsavepharmacy.com
https://www.healthline.com/nutrition/8-healthy-berries#TOC_TITLE_HDR_4
คอลัมน์: กินแกล้มเล่า
เรื่อง: สุทัศน์ ศุกลรัตนเมธี
 หรือ “วูลฟ์เบอร์รี” (wolfberry) เป็นผลไม้ตระกูลเบอร์รีชนิดหนึ่งที่มีถิ่นกำเนิดอยู่ในทวีปเอเชีย มีประวัติความเป็นมาเนิ่นนานกว่า 2,000 ปี){kind=link}