ข้าวโพดอัญมณี (glass gem corn) คือข้าวโพดที่สวยที่สุดในโลก เป็นข้าวโพดที่ได้รับการพัฒนาขึ้นมาใหม่ เผยแพร่โดยเกษตรกรชาวอเมริกันพื้นเมืองชื่อคาร์ล บาร์นส์ (Carl Barnes พ.ศ. 2471-2559) แห่งรัฐโอคลาโฮมา ประเทศสหรัฐอเมริกา ได้เริ่มปลูกข้าวโพดพันธุ์ดั้งเดิมเพื่อสืบเชื้อสายเชอโรกีของเขา ผู้มีความหลงใหลในการอนุรักษ์และส่งเสริมพันธุ์ข้าวโพดที่ตกทอด ตลอดหลายทศวรรษที่ผ่านมา ครั้งหนึ่งหลังจากการเก็บเกี่ยวเขาเริ่มสังเกตเห็นสิ่งซึ่งคล้ายกับข้าวโพดพื้นเมืองอเมริกันที่สูญหายไปนาน เขาจึงผสมข้าวโพดพันธุ์ดั้งเดิมที่มีสีและลวดลายต่างกัน จนเกิดเป็นข้าวโพดอัญมณี อันเป็นมรดกชนของพื้นเมือง เขาเริ่มรวบรวมเมล็ดข้าวโพดที่เคยปลูกในพื้นที่ เพื่อพัฒนาพันธุ์ข้าวโพดมรดกที่หลากหลายและสามารถส่งคืนให้แก่ชาวท้องถิ่นเดิมช่วยดูแล เขาใช้เวลาหลายปีเพื่อศึกษาและพัฒนาสายพันธุ์ข้าวโพดอัญมณีนี้ จนประสบความสำเร็จและสามารถปรับปรุงจนสายพันธุ์นิ่ง เหมาะกับการนำไปทำเป็นแป้งข้าวโพดหรือข้าวโพดคั่ว
ข้าวโพดอัญมณีเป็นข้าวโพดหลากหลายชนิดที่มีความโดดเด่นและสวยงาม เมล็ดมีสีรุ้งสดใสโปร่งแสง มีทั้งเฉดสีฟ้า สีม่วง สีแดง สีเขียว สีเหลือง และสีส้ม จึงตั้งชื่อว่า “glass gem” เพราะลักษณะคล้ายลูกปัดแก้วหรืออัญมณี จนกลายเป็นไวรัลเมื่อต้นปี 2010 หลังจากภาพถ่ายของข้าวโพดหลากสีแพร่กระจายไปทั่วอินเทอร์เน็ต ผู้คนต่างประหลาดใจกับความงามอันเป็นเอกลักษณ์ ข้าวโพดนี้จึงกลายเป็นที่นิยมอย่างรวดเร็วในหมู่ชาวสวน เกษตรกร และผู้ที่สนใจในการอนุรักษ์พันธุ์พืช
ข้าวโพดอัญมณี สามารถนำมาใช้ประกอบอาหารได้ มีข้อสังเกตว่ารสชาติและเนื้อสัมผัสนั้นคล้ายคลึงกับข้าวโพดหวานพันธุ์ปกติ ซึ่งเป็นข้าวโพดอีกชนิดหนึ่งที่จะไม่กินสด แต่เหมาะสำหรับทำข้าวโพดคั่วหรือบดเป็นแป้งข้าวโพดป่น นอกจากนี้ยังนิยมปลูกเพื่อเป็นไม้ประดับด้วย ข้าวโพดอัญมณีนี้ไม่ได้ผ่านการดัดแปลงพันธุกรรม แต่เป็นผลมาจากการผสมข้ามพันธุ์และการคัดเลือกโดยธรรมชาติ ด้วยรูปลักษณ์อันโดดเด่นจึงนิยมนำมาใช้สำหรับตกแต่ง และงามจนเหลือเชื่อราวกับใช้โฟโต้ชอปแต่งภาพ
ต่อมา บาร์นส์ได้พบกับเกรก เชิน (Greg Schoen) แห่งโอคลาโฮมา ผู้หลงใหลการฟื้นฟูข้าวโพดจากนิวเม็กซิโก ได้ริเริ่มผสมพันธุ์ข้าวโพดพื้นเมืองอเมริกันในท้องถิ่นของเขากับข้าวโพดสีรุ้งของบาร์นส์เมื่อ พ.ศ. 2551 เชินได้เผยแพร่เมล็ดพันธุ์ข้าวโพดอัญมณีเป็นครั้งแรกในโลก โดยพันธุ์ข้าวโพดนี้ถูกส่งไปยังอินเดีย อิสราเอล เคนยา เม็กซิโก และสหรัฐอเมริกา หรือใครก็ตามที่สนใจจะปลูก ซึ่งปลูกง่าย แถมปัจจุบันหาซื้อเมล็ดพันธุ์ได้สะดวกในประเทศดังกล่าว ราคาไม่แพงมาก แพ็กละ 50 เมล็ด ราคาประมาณ 3 ดอลลาร์สหรัฐ ส่วนในบ้านเรามีขายเมล็ดละ 10 บาท
ข้าวโพดอัญมณีเป็นผลลัพธ์อันสมบูรณ์แบบของการผสมพันธุ์พืชโดยธรรมชาติ ซึ่งไม่ใช่การสังเคราะห์หรือไม่ใช่ GMO หรือการตัดต่อยีน จึงเป็นตัวอย่างที่น่ายินดีในความหลากหลายของพืชพันธุ์
การผสมพันธุ์พืชมรดกสายพันธุ์เก่าแก่ให้ขยายสายพันธุ์ใหม่ๆ เป็นการช่วยให้ระบบอาหารมีความหลากหลายมากขึ้น สีสันอันสดใสเป็นสิ่งแรกที่ดึงดูดสายตาผู้คน ความเป็นมาที่น่าสนใจของข้าวโพดชนิดนี้จะเป็นแรงบันดาลใจในการรักษาสายพันธุ์เพื่อส่งต่อให้คนรุ่นต่อๆ ไป
อ้างอิง
ChatGPT
https://www.ejan.co/ejan-
FB: Sivakorn Jiranontasiri
Elizabeth Waddington
https://www.youtube.com/watch?v=M1hjIRUoc0A
Santa Fe Public Radio. (2018, June 04). Greg Schoen, Botanist, On Breeding Glass Gem Corn.
The 6 Types of Corn. (n.d.). Retrieved October 9, 2018, from http://www.cherrycrestfarm.com/The-Amazing-Fun-Time-Blog/The-6-Types-Of-Corn/
WikiHow. (2017, February 15). How to Cook Glass Gem Corn. Retrieved October 9, 2018, from https://www.wikihow.com/Cook-Glass-Gem-Corn
คอลัมน์: กินแกล้มเล่า
เรื่อง: สุทัศน์ ศุกลรัตนเมธี
ภาพ: อินเทอร์เน็ต