ผลไม้ราคาแพงมากในญี่ปุ่นมีมานานแล้ว โดยมอบเป็นของขวัญแก่กัน เช่น ผลไม้ตระกูลเมลอน (อย่าง แคนตาลูป แตงทิเบต) สตรอว์เบอรี และผลไม้หน้าตาแปลกๆ จากแดนไกล มันเป็นของขวัญที่ดึงดูดใจเพราะรูปทรงของผลไม้ กล่องบรรจุ รสชาติ และความหายาก
ปัจจุบันคตินิยมเช่นนี้กำลังเริ่มระบาดในสหรัฐอเมริกา ด้วยราคาที่สูงอย่างน่าตกใจ สับปะรด ราคา 396 ดอลลาร์สหรัฐ (13,860 บาท) ต่อลูก เมลอนราคา 156 ดอลลาร์สหรัฐ (5,460 บาท) ต่อลูก ผู้บริโภคอเมริกันบางกลุ่มพอใจจับจ่ายเพราะมีอำนาจซื้ออันมหาศาล และถือว่าเป็นของมีค่าสมควรแก่การมอบเป็นของขวัญ ผู้ผลิตที่มีความสามารถและบริษัทที่ดำเนินกลยุทธ์การตลาดและการจัดซื้อล้วนมีอยู่แล้ว ดังนั้นจึงสามารถตอบสนองความต้องการได้อย่างรวดเร็ว
สับปะรดสีชมพูราคา 396 ดอลลาร์ซึ่งผลิตโดย Fresh Del Monte ในประเทศคอสตาริกา ทวีปอเมริกาใต้ เป็นผลไม้ GMO ที่สวยงามในตัว ใส่กล่องที่ดีไซน์อย่างหรูหรางดงาม มีรสชาติดี และมีความเป็นกรดน้อยมาก ได้รับความนิยมอย่างรวดเร็ว เช่นเดียวกับเมลอน ราคา 156 ดอลลาร์ ที่ชื่อว่า Crown Melon ซึ่งมีรสหวานกรอบ ผลิตจากจังหวัด Shizuoka ของญี่ปุ่น นอกจากนี้ยังมีองุ่นลูกโตรสหวานจากเกาหลีใต้ สตรอว์เบอรีราคาแพงจากญี่ปุ่น ฯลฯ
เมื่อความนิยมผลไม้คุณภาพสูงราคา ‘แพงหูฉี่’ จากแดนไกลเป็นที่นิยมก็ทำให้ผลไม้หน้าตาแปลกรสชาติดี ราคาสูงแต่ไม่แพงหูฉี่พลอยได้รับความนิยมด้วย ผลไม้เหล่านี้ได้แก่ มังคุด OCA (ซึ่งเป็นที่นิยมในนิวซีแลนด์) แตงโมรูปสี่เหลี่ยม Star Apple (มีสีม่วงจัดจากอเมริกากลาง) ฯลฯ แต่ก็ยังไม่โดนใจผู้บริโภคส่วนใหญ่ของสหรัฐฯ ที่มีรายจ่ายโดยเฉลี่ยสำหรับอาหารต่อครัวเรือนเดือนละ ประมาณ 1,080 ดอลลาร์ (37,800 บาท) ไม่มีเหตุผลอย่างใดที่จะจ่ายเงินซื้อผลไม้ราคาเป็นร้อยๆ ดอลลาร์
ผลไม้แปลกๆ รสชาติดีและราคาพอซื้อหาได้สำหรับคนอเมริกันในปัจจุบัน ได้แก่ สับปะรดพันธุ์ Elefante Green Gold เนื้อมีสีขาวและแกนบริโภคได้จากกานา สับปะรดพันธุ์ Rubyglow (เปลือกแตงเนื้อเหลือง) สตรอว์เบอรีหลายพันธุ์จากญี่ปุ่น สีขาวและสีชมพู (30 ลูกในราคา 128 ดอลลาร์ หรือ 4,480 บาท) ญี่ปุ่นสามารถปลูกสตรอว์เบอรีแนวตั้งในเรือนเพาะชำได้ผลดีเยี่ยมจนเป็นที่นิยมถึงแม้บางพันธุ์จะมีราคาสูงถึงปอนด์ละ 100 ดอลลาร์ (3,500 บาท) หรือลูกละ 5 ดอลลาร์ (175 บาท) เปรียบเทียบกับที่ปลูกในสหรัฐฯ ชนิดเกรดเอมีราคาปอนด์ละ 20 ดอลลาร์ (700 บาท)
ผลไม้ที่มาแรงในขณะนี้คือมะม่วง สหรัฐฯ นำเข้าจากอินเดีย โคลัมเบีย เวียดนาม ฯลฯ ทั้งที่ปลูกได้เองในรัฐฟลอริดาและรัฐแคลิฟอร์เนีย เนื่องจากคุ้นเคยกับรสชาติของมะม่วงดั้งเดิม สำหรับไทยเรานั้น พันธุ์ของเราได้รับความนิยมในประเทศจีนอย่างมาก
ใครจะบริโภคผลไม้คุณภาพดี ราคาสูงเท่าใด ก็ขึ้นอยู่กับเงินในกระเป๋า และรสนิยมซึ่งไม่จำเป็นต้องเป็นพันธุ์ที่มีรสชาติเลิศ เพราะผู้บริโภคแต่ละประเทศย่อมมีความรู้สึกกับสิ่งที่เป็น ‘เลิศ’ แตกต่างกัน ทั้งนี้อาจเนื่องจากความคุ้นเคย การชอบระดับความหวานและกลิ่นที่ไม่เหมือนกัน อย่าคิดว่าพันธุ์ของชาติไหนเป็น ‘เลิศ’ เเล้ว คนชาติอื่นต้องเห็นชอบด้วยเสมอไป
คอลัมน์: สารบำรุงสมอง
เรื่อง: วรากรณ์ สามโกเศศ