ประเทศลาวเคยตกอยู่ใต้อำนาจเป็นรัฐในอารักขาของฝรั่งเศส (French Protectorate) ในชื่ออินโดจีนฝรั่งเศส (French Indochina) ร่วมกับกัมพูชาและเวียดนาม ระหว่างปลายคริสต์ศตวรรษที่ 19 ถึงกลางคริสต์ศตวรรษที่ 20 ช่วงเวลากว่าหกสิบปีที่ฝรั่งเศสเข้ามามีอิทธิพล สร้างระบอบการปกครองในลาวร่วมกับราชวงศ์ล้านช้างหลวงพระบาง ได้ส่งอิทธิพลต่อภาษาลาวและทิ้งร่องรอยของถ้อยคำไว้หลากหลาย ทั้งในป้ายหน่วยงานภาครัฐและคำทั่วไป ซึ่งเรายังคงพบเห็นกันอยู่จนทุกวันนี้ แม้ว่าความนิยมในการใช้คำบางคำจะลดลงและเปลี่ยนมาใช้คำลาวเดิม คำไทย หรือคำอังกฤษแล้วก็ตาม
ກະແລັມ กะแลม หมายถึง ไอศกรีม เป็นคำยืมจากภาษาฝรั่งเศส crème ใช้กับหวานเย็นน้ำแข็งแบบแท่งและไอศกรีมแบบตัก ฝรั่งเศสนำวัฒนธรรมการกินไอศกรีมเข้ามาเผยแพร่ในลาวพร้อมกับเครื่องทำความเย็น ตู้แช่ และระบบอาณานิคม
ຊີມັງ ซีมัง หมายถึง ปูนซีเมนต์ เป็นคำยืมซึ่งออกเสียงตามภาษาฝรั่งเศส ciment เจ้าอาณานิคมฝรั่งเศสนำปูนซีเมนต์มาใช้แทนปูนขาวและปูนน้ำอ้อยแบบดั้งเดิมที่ใช้ในการก่อสร้างของลาว และยังนำเข้าช่างจากเวียดนามมาก่อสร้างอาคารบ้านเรือนต่างๆ แทนบ้านเรือนไม้ อาคารทรงเฟรนช์โคโลเนียลจึงยังเหลือให้ชมตามหัวเมืองสำคัญที่ฝรั่งเศสปกครอง เช่น หลวงพระบาง สะหวันนะเต ท่าแขก จนถึงปัจจุบัน
ກາຊວນ กาซวน หมายถึง น้ำมันดีเซล เป็นคำยืมจากภาษาฝรั่งเศส gazole ซึ่งหมายถึง gasoline ในภาษาอังกฤษ หากเช่ารถขับเติมน้ำมันในลาวต้องแยกแยะให้ถูกต้องเพื่อไม่ให้เติมผิดจนรถเสียหาย
ແອັດຊັງ แอ็ดซัง หมายถึง น้ำมันเบนซิน เป็นคำยืมจากภาษาฝรั่งเศส essence
ແກັດ แก็ด หมายถึง กลักหรือกล่องใส่ของเล็กๆ มาจากภาษาฝรั่งเศส caisse
ແວງ แว็ง หมายถึง ไวน์ เป็นคำยืมซึ่งออกเสียงตามภาษาฝรั่งเศส vin
ບາແລນ บาแลน หมายถึง ปลาวาฬ เป็นคำยืมจากภาษาฝรั่งเศส baleine โดยใช้ลักษณะนามเรียกเป็น ໂຕ โต แปลว่า ตัว
ກາລະວັດ กาละวัด หมายถึง เนกไท เป็นคำยืมจากภาษาฝรั่งเศส cravate
คอลัมน์: ไขคำข้ามโขง
เรื่อง: ธีรภัทร เจริญสุข