พลังงาน เชื้อเพลิงลาว

วิกฤติพลังงานทำให้ราคาพลังงานทั้งน้ำมัน และแก๊สหุงต้มพุ่งสูง ส่งผลให้ราคาสินค้าอุปโภคบริโภคและค่าครองชีพพุ่งตามไปด้วย การเดินทางท่องเที่ยวไปยัง สปป.ลาว ซึ่งเปิดประเทศให้ท่องเที่ยวเต็มที่แล้วขณะนี้ ยังต้องคิดคำนึงถึงราคาพลังงานและการเดินทางที่อาจไม่สะดวก หากต้องใช้รถและเติมน้ำมัน ลาวแม้เป็นประเทศที่ผลิตพลังงานไฟฟ้าได้จำนวนมากส่งออก แต่ก็ต้องนำเข้าน้ำมันเพื่อเติมรถยนต์และเครื่องจักร คำศัพท์ลาวที่ใช้เกี่ยวกับพลังงานน้ำมีทั้งที่แตกต่างและคล้ายคลึงกับภาษาไทย ดังนี้

ນ້ຳມັນເຊື້ອໄຟ น้ำมันเชื้อไฟ คือ น้ำมันเชื้อเพลิง ภาษาลาวเรียกน้ำมันเชื้อไฟที่ใช้กับรถยนต์และเครื่องจักรแยกจากน้ำมันอื่นๆ อย่างชัดเจน

ກາຊວນ กาซวน คือ น้ำมันดีเซล มีที่มาจากภาษาฝรั่งเศส gazole

ແອ້ດຊັງ แอ้ดซัง คือ น้ำมันเบนซิน มีที่มาจากภาษาฝรั่งเศส essence

การเรียกชนิดของน้ำมันที่แตกต่างกันข้างต้น เป็นการเรียกที่ติดปากมาตั้งแต่ครั้งลาวเป็นรัฐในอารักขาของฝรั่งเศส และใช้คำฝรั่งเศสสืบมา แตกต่างจากภาษาไทยที่ใช้ทับศัพท์ภาษาอังกฤษว่า ดีเซลและเบนซิน

ປ້ຳ ป้ำ คือ ปั๊มน้ำมัน ภาษาลาวใช้คล้ายคลึงกับภาษาไทย แต่สะกดโดยใช้สระ อำ ตรงตัว

ໄຟຟ້ານ້ຳຕົກ ไฟฟ้าน้ำตก คือ ไฟฟ้าพลังงานน้ำจากเขื่อน ภาษาลาวชี้ใช้คำตรงตามภาพที่ปรากฏว่า เป็นพลังงานไฟฟ้าที่ได้จากการปล่อยน้ำให้ตกลงมาจากเขื่อนเพื่อปั่นใบพัด (Turbine) จนกลายเป็นไฟฟ้า

ໄຟຟ້າຂີ້ເຫຍື່ອ ไฟฟ้าขี้เหยื่อ คือ ไฟฟ้าพลังงานขยะ คำว่า ขี้เหยื่อ คือ ขยะมูลฝอย

คอลัมน์: ไขคำข้ามโขง

เรื่อง: ธีรภัทร เจริญสุข