เครื่องใช้ในครัวเรือนลาวส่วนมากเป็นสินค้านำเข้าจากประเทศไทย แม้ว่าในระยะหลังจะมีสินค้าผลิตในประเทศจีนทะลักเข้ามาทำตลาดด้วยราคาที่ถูกกว่า แต่ประชาชนชาวลาวยังไว้ใจคุณภาพสินค้าเครื่องใช้ไฟฟ้าที่ผลิตในไทยมากกว่า เราสามารถพบร้านเครื่องใช้ไฟฟ้าของไทยได้ทั่วไปในเมืองใหญ่ของลาว และภาษาลาวก็มักใช้คำเรียกเครื่องมือเครื่องใช้ไฟฟ้าต่างๆ ตามภาษาไทย แต่อาจมีความแตกต่างกันบ้างในบางชนิด
ເຄື່ອງໄຟຟ້າ เคื่องไฟฟ้า คือ เครื่องใช้ไฟฟ้า ภาษาลาวตัดคำว่า ‘ใช้’ ออก คำเรียกอุปกรณ์ที่ใช้กระแสไฟฟ้าเป็นแรงขับเคลื่อนเลยสั้นกว่าภาษาไทย
ໂທລະພາບ โทละพาบ คือ โทรทัศน์ เดิมทีภาษาไทยเคยใช้คำว่า ‘โทรภาพ’ แทน television และภาษาลาวก็รับไปใช้ด้วยตั้งแต่สมัยราชอาณาจักรลาว ต่อมาเมื่อภาษาไทยเปลี่ยนไปใช้คำว่า ‘โทรทัศน์’ (ส่วน ‘โทรภาพ’ หมายถึง ‘โทรสาร’ หรือ facsimile) ภาษาลาวกลับยังคงเก็บและใช้คำว่า โทละพาบอยู่จนถึงปัจจุบัน
ເຕົາລີດ เตาลีด คือ เตารีด บางครั้งก็ใช้คำว่า ເຕົ່າລີດ เต่าลีด เนื่องจากเตารีดที่ใช้ถ่านไม้แต่โบราณมีการทำเป็นรูปเต่า คำว่า เต่าลีด จึงใช้กันสืบมาในภาษาลาวด้วย
ເຄື່ອງປະສມ เคื่องปะสม คือ เครื่องผสมอาหาร (mixer) ภาษาลาวมักใช้คำสะกดที่แยกสระอะอย่างชัดเจน และใช้อักษรตามวรรคของบาลี ซึ่งแตกต่างจากคำไทยที่ใช้อักษรนำออกเสียงอะกึ่งเสียง
ເຄື່ອງປັ່ນໜາກໄມ້ เคื่องปั่นหมากไม้ คือ เครื่องปั่นน้ำผลไม้ จะเห็นได้อีกครั้งว่า คำลาวที่ดัดแปลงจากคำไทยที่ใช้เรียกเครื่องใช้ไฟฟ้านั้น มักตัดคำให้สั้นลง แต่ยังคงเก็บความหมายไว้ชัดเจน
ຮາງໄຟ ฮางไฟ คือ ปลั๊กพ่วงไฟฟ้า ใช้ต่อสายเพิ่มปลั๊กหรือเต้าเสียบ เนื่องจากมีลักษณะเป็นแท่งยาว จึงเรียกว่า ‘ราง’
คอลัมน์: ไขคำข้ามโขง
เรื่อง: ธีรภัทร เจริญสุข