มะนาวคาเวียร์ ความเปรี้ยวแสนงาม

มะนาวคาเวียร์ (caviar lime) หรือมะนาวนิ้วมือ ก็เรียก มีชื่อสามัญว่า Australian finger lime ชื่อวิทยาศาสตร์ Citrus australasica ชื่อวงศ์ Rutaceae ชื่อทั่วไป finger lime มีลักษณะทางพฤกษศาสตร์เป็นไม้ยืนต้น  ผลเป็นรูปทรงกลมยาวคล้ายนิ้วมือคน จึงมีผู้ตั้งชื่อว่า “มะนาวนิ้วมือ” ผลยาวประมาณ 12 ซม. เนื้อในผลเป็นเม็ดกลมใสจำนวนมากคล้ายไข่คาเวียร์ ภายในเป็นเนื้อกุ้งมีน้ำหลากสีสันตามสายพันธุ์ เนื้อดังกล่าวไม่ติดกับเปลือกผล ใช้ช้อนตักเคี้ยวจะมีเสียงกรุบๆ ในปาก ได้น้ำออกมารสเปรี้ยวจัดเหมือนกับน้ำมะนาวทั่วไป มีกลิ่นหอมเฉพาะตัว

ย้อนไปเมื่อ 4-5 ปีก่อน มีคนตาแหลมไปพบที่รัฐนิวเซาท์เวลส์ ออสเตรเลีย เป็นไม้พุ่มขนาดกลาง ใบเรียวเล็กคล้ายมะขวิด มะสัง มีหนามแหลมเล็กเป็นจำนวนมาก เมื่อนำเข้ามาทดลองปลูกในประเทศไทย พบว่ามีบางสายพันธุ์เจริญเติบโตได้ดีในสภาพภูมิอากาศของบ้านเรา มะนาวนิ้วมือนี้เป็นของใหม่และได้รับความสนใจอย่างยิ่ง จึงมีผู้แข่งนำเข้าอีกกว่า 35 สายพันธุ์จากต่างประเทศ มาทดลองปลูกหาความเหมาะสมกับอากาศของประเทศไทย ปรากฏว่าได้ผลถึง 6 สายพันธุ์ บางสายพันธุ์ยังได้ผลดีกว่าที่ปลูกในออสเตรเลีย

ต้นพันธุ์ที่ปลูกได้ดีในบ้านเราในตอนนั้นมีราคาซื้อขายแพงมาก ตั้งแต่หลักพันบาทจนถึงหมื่นบาทต่อกิ่งเลยทีเดียว ส่วนมากซื้อไปเพื่อขยายพันธุ์แล้วขายต่อจนเป็นที่นิยมปลูกกันอย่างแพร่หลาย โดยเฉพาะบริเวณฝนน้อยแถบภาคกลาง เมื่อแรกผลขายได้ถึงราคากิโลกรัมละสี่พันบาท แต่ขณะนี้ผลผลิตมีปริมาณมากขึ้น ราคาจึงตกเหลือประมาณกิโลกรัมละ 200-300 บาท ในอนาคตเมื่อมีผู้รู้จักมักคุ้นอย่างกว้างขวางแล้ว คาดว่าอาจจะเป็นสินค้าการเกษตรซึ่งไทยส่งออกได้เป็นล่ำเป็นสัน ในฐานะ superfruit อันโดดเด่น

ปัจจุบันมีร้านอาหารและโรงแรมชั้นนำเริ่มนำไปใช้ประดับและประกอบอาหาร เพราะนอกจากความเปรี้ยวและกลิ่นหอมอันเป็นเอกลักษณ์ ทำให้อาหารมีรสชาติที่แตกต่างจากการใช้มะนาวทั่วไปแล้ว เนื้อกุ้งที่เป็นเม็ดคล้ายไข่ปลา ยังก่อให้เกิดรสสัมผัสที่แปลกแก่คนกิน มีหน้าตาการจัดจานอาหารหลากสีสันสวยงามอันเกิดจากวิธีใช้มะนาวนิ้วมือโดยการขูดเนื้อหรือบีบผลให้เนื้อออกจากผล แล้วนำมาคลุกเคล้าหรือตกแต่งหน้าตาอาหาร เวลาเคี้ยวเม็ดเนื้อสีสวยจะแตกในปาก คล้ายขบกินคาเวียร์ แต่รสชาติเปรี้ยวเหมือนมะนาวทั่วไป ให้กลิ่นหอมคล้ายมะนาวแป้นผสมเลมอน

นอกจากใช้กันแพร่หลายตามห้องอาหารในโรงแรมหรู ผลบางส่วนมีขายตามห้างสรรพสินค้าในบ้านเรา ด้วยราคาขายค่อนข้างแพง เนื่องจากผลผลิตใหม่ยังมีไม่มากพอ   อีกทั้งการอ่อนประชาสัมพันธ์จนลูกค้ารู้จักไม่มาก อย่างน้อยในเบื้องต้นน่าจะให้มีการรับรู้ถึงรสและเม็ดข้างในมีหลากสีสันดุจอัญมณี

มะนาวคาเวียร์นี้มีหลายสี เช่น สีแดง สีเขียว สีชมพู สีขาว เป็นต้น มีผู้ตั้งชื่อให้ตามลักษณะสีสัน เช่น เรด แชมเปญ   สีเปลือกแดง เนื้อในแดงเข้ม นิยมใส่ผสมแชมเปญเพิ่มรสให้เครื่องดื่มมีกลิ่นหอมหวนเย้ายวนใจ พิงค์ ไอซ์ เปลือกสีชมพู เนื้อในสีชมพู รสนุ่มละมุน หอมอ่อน นิยมผสมกับไอศกรีม หรือเครื่องดื่มที่เย็นๆ รสกลมกล่อมหอมสดชื่น จาลิ เรด  เปลือกสีเขียวอ่อน เนื้อสีแดงใส กลิ่นหอมเย็น เนื้อสีสวยสดใสมีสไตล์ เอลตัน กรีน  เปลือกสีเขียวเข้มเกือบดำ เนื้อในสีเขียว หอมมีเสน่ห์ นิยมใส่อาหารทะเลสด เช่น หอยนางรมสด ปลาแซลมอน เพราะกลบกลิ่นคาวได้ดี เทสตี้ กรีน เปลือกสีเขียว แต่เนื้อขาวใส ให้กลิ่นหอมสดชื่นกระปรี้กระเปร่า มีรสเปรี้ยวมากที่สุด เหมาะกับอาหารไทย ใส่ยำ ใส่ลาบก้อย ฯลฯ เพราะเนื้อผลมีลักษณะเด่นที่ไม่ติดเปลือก กินง่าย เนื้อผลจะเป็นเม็ดกลมๆ มีรสเปรี้ยว เมื่อเอามาปรุงอาหารคาวหวาน ประโยชน์คือ มีวิตามินซี วิตามินอี รวมถึงโพลีฟีนอลและสารต้านอนุมูลอิสระสูง

พัฒนาการของวัตถุดิบต่างๆ รวมทั้งเทคนิคการปรุงหรือชนิดอาหารที่เราไม่รู้จัก จะมีบทบาทอีกมากในอนาคตอย่างที่เรานึกไม่ถึง โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อมีการดัดแปลงเป็นอาหารลูกผสม เพราะโลกของเรานับวันจะแคบลงเรื่อยๆ

ขอบพระคุณข้อมูลจาก

รักบ้านเกิด
คุณดวงกมล โลหศรีสกุล คุณสมเจตน์ พิมพ์ทอง  จ.อ. สิทธิเดช อ่องเภา
https://www.sentangsedtee.com/farming-trendy/article_23299
http://www.pennungseed.com

คอลัมน์ : กินแกล้มเล่า
เรื่องและภาพโดย : สุทัศน์ ศุกลรัตนเมธี