สำนวนโบราณได้กล่าวไว้ว่า ถ้าอยากดูสาวสวยให้ไปภาคเหนือ ถ้าอยากดูนาเกลือให้ไปสมุทรสงคราม ถ้าอยากกินข้าวหลามให้ไปหนองมน ถ้าอยากดื่มนมให้ไปหนองโพ ถ้าอยากกินส้มโอให้ไปนครชัยศรี ถ้าอยากเติมธรรมะดีๆ ต้องธรรมะเดลิเวอรี่ ส่งถึงที่ซึ้งถึงใจนะโยม จะบอกให้
ขอความสุขสวัสดีจงมีแด่ทุกๆ ท่าน ได้เวลาเติมธรรมนำใจอีกเช่นเคย
สิ่งที่เติมไม่รู้จักเต็มคือเติมธรรมะ ยิ่งเราเติมเท่าไหร่ ยิ่งดูเหมือนว่าเรานั้นมีธรรมะเพียงน้อยนิด ถึงเราจะมีธรรมะเพียงน้อยนิดก็ไม่เป็นไรนะโยม พระท่านบอกว่าธรรมะมาก ลำบากจดจำ ธรรมะคำสองคำ จำได้แน่นอน ได้ฟังได้ยินแค่หู ถ้าเราลองปฏิบัติดูจะรู้แก่ใจ พูดง่ายๆ คือธรรมะมากหรือน้อยไม่ใช่ประเด็น ประเด็นอยู่ที่เราปฏิบัติธรรมะหรือเปล่า
เอาละโยม ฉบับนี้เราจะมาพูดเรื่อง “บุญกรรม” โยมคงเคยได้ยินคำพูดที่ว่า “แข่งเรือแข่งพายพอแข่งได้ แต่แข่งบุญวาสนาแข่งไม่ได้” มันก็จริงนะโยม คนเราถ้าสร้างบุญวาสนามาดี ทำอะไรก็ดูดีไปหมด แต่บางคนถึงทำดีขนาดไหน แต่ผลที่ได้ก็ขาดๆ เกินๆ เอาง่ายๆ สามีภรรยาคู่หนึ่งซึ่งถูกหวย 90 ล้านที่อุดรฯ ภรรยายอมจ่าย 30 ล้านเพื่อเลิกกับสามี อยู่มาอีกไม่นานสามีคนนั้นตายเพราะติดเชื้อในกระแสเลือด เห็นไหมโยม มีเงินตั้ง 30 ล้านกลับไม่ได้ใช้ ต้องมาตายเสียก่อน นี่คือตัวอย่างที่เห็นๆ กันในปัจจุบัน
ยังมีตัวอย่างอีกหลายคนที่เป็นเด็กบ้านนอกคอกนามีความขยันหมั่นเพียร ได้เป็นนักร้องที่โด่งดัง เป็นดาราที่มีชื่อเสียง เป็นนักกีฬาที่ประสบความสำเร็จ สิ่งนี้ส่วนหนึ่งก็มาจากบุญกรรมเก่าที่เคยทำไว้ในอดีต และกรรมใหม่ที่ทำในปัจจุบัน เขามีความมุมานะพยายามอย่างเต็มที่ในการฝึกซ้อม และทุ่มเทในสิ่งที่เขารัก
ถ้าจะถามว่าบุญในพุทธศาสนาคืออะไร บุญคือเครื่องชำระสันดาน ที่พูดว่าสันดานเพราะมันเป็นรากเหง้าของจิตใจ โยมทุกท่าน โดยปกติสันดานของปุถุชนคนมีกิเลสหนา ย่อมมีปกติน้อมไปในความโลภ ความโกรธ และความหลง การทำบุญจะช่วยชำระความโลภ ความโกรธ ความหลงในจิตใจของเราให้น้อยลง บุญนั้นมีหลายความหมาย เช่น
บุญ แปลว่า ความดี คนที่ทำความดี ย่อมมีความสุขทั้งในโลกนี้และโลกหน้า
บุญ แปลว่า ความฉลาด เหมือนกับคำว่า “บุญราศี” กองบุญ–กองกุศล ช่วยให้คนเจริญก้าวหน้าในการปฏิบัติหน้าที่
บุญ แปลว่า ความสุข เหมือนคำที่ว่า “บุญเป็นชื่อของความสุข” หมายความว่า จิตของคนมีบุญย่อมเป็นจิตที่ผ่องใส จะพูดจะทำอะไรก็พูดแต่สิ่งที่ดี ทำแต่สิ่งที่ดี ผลที่ตามมาคือความสุข
ลักษณะของคนมีบุญคือ เป็นสุขเมื่อตอนตื่น สดชื่นตอนสาย สบายตอนเพล เยือกเย็นตอนค่ำ
ปฏิบัติธรรมตอนกลางคืน ถึงได้สดชื่นทุกเวลา
แล้วลักษณะของคนไม่มีบุญละคะ หลวงพี่ ใจเย็นๆ โยม ใจเย็นๆ ให้อาตมากลืนน้ำลายแป๊บหนึ่ง
ลักษณะของคนไม่มีบุญคือ จะบูดในตอนเช้า เน่าในตอนเพล เหม็นในตอนค่ำ ตกต่ำในตอนกลางคืน โศกสะอื้นเมื่อตอนใกล้แจ้ง และจะยิ้มแห้งๆ เมื่อตอนตื่นนอน
โยมทุกท่าน คนมีบุญเป็นเด็กก็ชุ่มชื่น เป็นหนุ่มก็เข้าท่า แก่ก็สง่า ชราก็สบาย ตายไปก็สงบ
คนไม่มีบุญ เป็นเด็กก็โง่เขลา เยาว์ก็แย่ แก่ก็ตัณหา ชราก็วุ่นวาย ตายไปก็ไม่สงบ อาตมาพูดจบสลบเลย เห็นไหมโยม คนมีบุญกับไม่มีบุญนั้นต่างกันมาก
บุญ แปลว่า คุณธรรมฝ่ายดี สิ่งที่เป็นสะพานนำเราไปสู่สวรรคสมบัติ และนิพพานสมบัติ
โยมทุกท่าน อาตมาขอบอกว่า ต้นทุนชีวิตได้มาจากกรรมที่ทำไว้ กำไรชีวิตได้มาจากการทำความดี
และการแบ่งปัน
เมื่อเราทำได้แบบนี้เราจะมีความดีเป็นทุน มีบุญเป็นกำไร เราจะอยู่ที่ไหนใจก็เป็นสุข
ทุนชีวิต คือ คุณสมบัติพื้นฐานของมนุษย์ มนุษย์เรามีทุนสองอย่าง ได้แก่ ทุนภายในกับทุนภายนอก
ทุนภายใน คือ สติปัญญา คุณงามความดี เมื่อเรามีคุณงามความดีมากเท่าไหร่ สติปัญญาของเราก็จะเติมเต็มความดีให้มากเท่านั้น
ทุนภายนอก คือ ครอบครัว สังคม ครอบครัวและสังคมมีผลต่อการกระทำของคน ไม่ว่าจะเป็นความดีหรือเลว นอกเสียจากคนนั้นจะเป็นคนที่รักดีจริงๆ เรียกว่าเป็นเพชรแท้ ถึงจะเกิดในครอบครัวที่ย่ำแย่ขนาดไหน อยู่ในสังคมที่ห่วยแตกสักปานใด ชีวิตของเขาก็ยังอยู่เหนือสภาพสังคมเหล่านั้น
พูดง่ายๆ ชีวิตคือการลงทุน ทุนที่เราจะต้องเตรียม หรือเรียกอีกอย่างคือหุ้นส่วนชีวิต
หุ้นส่วนชีวิตมีสองอย่างหลักๆ ได้แก่
ทรัพย์ภายนอก รู้จักเลือกคบมิตร เพราะมิตรดีมีค่าเหมือนทรัพย์ ที่จะพาเราไปสู่ความเจริญรุ่งเรืองในชีวิต มิตรที่ดีนั้นย่อมนำเราขยันหาทรัพย์ และคอยเตือนเราเมื่อเราทำในสิ่งที่ไม่ถูกต้อง
ทรัพย์ภายใน คือคุณงามความดี ความดีคืออริยทรัพย์ เป็นทรัพย์อันประเสริฐ
โยมทุกท่าน ทรัพย์ภายนอก แก้วแหวนเงินทอง สามีภรรยา ลูกสุดที่รัก ส่งได้แค่เชิงตะกอน
ส่วนบุญกุศลที่เป็นทรัพย์ภายในส่งเราได้ถึงโลกหน้า
ดังนั้น เราอย่าใช้ชีวิตเพื่อมีอยู่มีกินเพียงแค่ชีวิตนี้ เราจงใช้ชีวิตให้อยู่ดีมีสุขทั้งโลกหน้าด้วยนะโยม
เจริญพร
คอลัมน์: ธรรมะอมยิ้ม
เรื่อง: พระมหาสมปอง ตาลปตฺโต
ภาพ: ขวัญญาณี ศิรธนอนันต์
