ไก่ในเทศกาลแห่งความสุข

ช่วงเดือนธันวาคมนี้ หากไปตามสถานที่ต่างๆ เช่น ห้างสรรพสินค้า โรงแรม ร้านอาหาร ภัตตาคาร ฯลฯ จะสัมผัสได้ถึงบรรยากาศอันชื่นมื่นของวันคริสต์มาส การตกแต่งประดับประดาสถานที่ ต้นคริสต์มาสห้อยกล่องของขวัญ ซานตาคลอส ตลอดจนรายการภาพยนตร์ฝรั่งที่เกี่ยวกับเทศกาลคริสต์มาสตามเคเบิลทีวีช่องต่างๆ นำมาฉายใหม่ รวมถึงเสียงเพลงคริสต์มาสที่รื่นเริงไพเราะชวนมีความสุขจากสถานีวิทยุและสถานที่สาธารณะทั่วไป

อาหารที่ฉลองกันตามบ้าน โรงแรม ภัตตาคาร ร้านอาหาร ต่างตระเตรียมรายการมื้อพิเศษตามประเพณีที่อาจจะได้กินกันเพียงปีละหนในเทศกาล ความที่ผู้นับถือคริสต์ศาสนามีอยู่กระจัดกระจายไปทั่วโลก แต่ละท้องถิ่นแต่ละภูมิภาคก็มีวัฒนธรรมการกินที่แตกต่างกัน จึงมีการประดิดประดอยอาหารที่ดีที่สุดของท้องถิ่นมาเฉลิมฉลองกันในวันคริสต์มาสอีฟ ยกตัวอย่างชาวคริสต์ในประเทศอินเดียปรุงข้าวหมกไก่ (Briyani) อย่างครบเครื่อง ชาวจีนและชาวฮ่องกงใช้เป็ดย่างหรือห่านย่างอันเลื่องชื่อของตน ชาวซิซิลีทางตอนใต้ของประเทศอิตาลีมีมื้อพิเศษเป็นปลา 12 ชนิด ในอังกฤษและประเทศซึ่งได้รับอิทธิพลจากประเพณีอังกฤษ มื้อคริสต์มาสมาตรฐานมีไก่งวงหรือห่าน เนื้อสัตว์ มันฝรั่ง เบอร์รี่ ผัก และน้ำเกรวี บางครั้งมีขนมปังและไซเดอร์ นอกจากนี้ยังมีการเตรียมของหวานพิเศษ เช่น เค้กผลไม้ พายไส้เนื้อสัตว์ต่างๆ และพุดดิ้งคริสต์มาส ชาวเยอรมัน ฉลองกับขาหมูต้มหรือขาหมูอบกับผักกะหล่ำดอง เค้กตามประเพณีเยอรมันเรียกว่า stollen cake ชาวฝรั่งเศสและชาวออสเตรีย ชาวโปลและบางส่วนของชาวยุโรปตะวันออกและชาวสแกนดิเนเวียน นิยมใช้ปลาในมื้ออาหารหลัก คนมีฐานะเท่านั้นจึงมีเนื้อสัตว์จำพวกเนื้อแกะ ห่าน และหมู เพิ่มเติมจากปลา

กล่าวโดยทั่วไป แฮม ไก่ สัตว์ปีก เนื้อวัว เป็นวัตถุดิบหลักในการประกอบอาหารคริสต์มาสเกือบทั่วโลก มีวิธีการปรุงต่างๆ นานาตามภูมิหลังทางวัฒนธรรมการทำครัวของแต่ละภูมิภาค ในประเทศไทยนั้นการอบไก่งวงน่าจะฉลองกันเฉพาะครอบครัวใหญ่ๆ เพราะไก่งวงแต่ละตัวหนัก 4-6 กิโลกรัม กินกัน 10 กว่าคนยังอิ่มแทบจุก หากเปลี่ยนเป็นไก่สาวหนักตัวละ 1.5-2 กิโลกรัม น่าจะเหมาะสมกว่า โดยเฉพาะเนื้อของไก่บ้านนั้นแน่นเคี้ยวสู้ฟันกว่าสูตรไก่อบแบบไทยๆ เราจะได้กลิ่นอายไก่สาวหลังอบที่กระตุ้นต่อมลิ้นให้น้ำลายสอ

ไก่งวง (Turkey) เป็นนกที่บินไม่ได้ประเภทหนึ่ง จัดอยู่ในวงศ์ไก่ฟ้าและนกกระทา ในปัจจุบันทั่วโลกมีนกอยู่ประมาณ 8,800 ถึง 9,800 ชนิด (ตามการจัดอนุกรมวิธานที่ต่างกัน) นกจึงเป็นชั้นของสัตว์ที่มีความหลากหลายมากที่สุดในบรรดาชั้นของสัตว์มีกระดูกสันหลังที่อาศัยอยู่บนพื้นดิน ความหลากหลายของนกมีตั้งแต่ขนาดตัว สีสัน เสียงร้อง อาหารการกิน จนถึงถิ่นที่อยู่อาศัย

ทำไมต้อง “ไก่งวง” ไก่งวงเป็นที่นิยมกินกันในเทศกาลคริสต์มาส ภัตตาคารบางแห่งยังต้องจัดทำเมนูไก่งวงพิเศษเพื่อเป็นเมนูหลักของค่ำคืนวันคริสต์มาส เนื่องจากเชื่อกันว่า “ไก่งวงเป็นสัตว์ที่น่านับถือ” และควรยกย่องให้เป็นอาหารสำหรับการเฉลิมฉลองในงานต่างๆ และยังมีอีกตำนานที่เล่าว่า พระราชินีอลิซาเบธที่ 1 ของอังกฤษ มักเสวยห่านอบในงานเฉลิมฉลองต่างๆ แต่ห่านเป็นสัตว์ที่หายากกว่าไก่งวงซึ่งมีอยู่ทั่วไป จึงมีการปรับธรรมเนียมมาเป็นกินไก่งวงกันแทน เพราะถือว่าเป็นอาหารแห่งความโชคดี จนกลายเป็นอาหารประจำชาติ

ในสหรัฐอเมริกา ชาวคริสต์นิยมกินไก่งวงในวันขอบคุณพระเจ้า เนื่องจากการเฉลิมฉลองดั้งเดิมของพวกพิลกริมและอินเดียนแดงนั้นใช้ไก่งวงเป็นอาหารจานเด่น เพราะมีไก่งวงป่าอยู่ดาษดื่น ด้วยตัวที่ขนาดใหญ่กว่าไก่ทั่วไป การประกอบอาหารนิยมยัดไส้นานาชนิด เช่น ลูกเกาลัด ลูกพรุน ลูกเบอร์รี่ มันฝรั่ง แล้วหมักน้ำผึ้ง เหล้าบรั่นดี เครื่องเทศสมุนไพรตามแต่จะหาได้ นำไปปรุงแต่งอาหารแล้วเอาไปอบโดยใช้เวลาตามขนาดไก่ ตามสูตรมาตรฐานคือน้ำหนักไก่ 1 กิโลกรัม ใช้เวลาอบ 1 ชั่วโมง ไก่ตัวใหญ่บางตัวหนักกว่า 10 กิโลกรัม ก็ต้องใช้เวลาอบราว 10 ชั่วโมง

เทศกาลคริสต์มาสเป็นเทศกาลแห่งความสุขส่งท้ายปีเก่าต้อนรับปีใหม่ของครอบครัวชาวคริสต์ในบรรยากาศการเฉลิมฉลอง คลอเสียงเพลงคริสต์มาสอันสุขสมดังไพเราะไปทั่วทุกแห่งหน พร้อมต้นคริสต์มาส กล่องของขวัญ มีการรวมตัวของญาติสนิทมิตรสหาย เพื่อจะได้ฉลองอาหารมื้อใหญ่กันพร้อมหน้าพร้อมตา การดื่มกินร่วมกันในวันคริสต์มาสถือเป็นขั้นตอนสำคัญที่ขาดไม่ได้ในเทศกาล และพระเอกบนโต๊ะอาหารต้องยกให้ “ไก่งวงอบ”

คอลัมน์: กินแกล้มเล่า เรื่อง: สุทัศน์ ศุกลรัตนเมธี
ภาพ : 123RF