จากดินสู่ดาว

“อยากขึ้นที่สูง อย่าแบกของหนัก

          อยากเป็นที่รัก อย่าเห็นแก่ได้

          อยากเป็นใหญ่ อย่าหลงตัวเอง

          อยากให้คนยอมรับว่าเก่ง

          อย่าอวดเบ่งเหนือใคร

          อยากก้าวให้ไกล

          จงลงทุนให้ตัวเอง”

นี่คือข้อความที่ผมคิดขึ้นมาเผยแพร่ใน social มาหลายปีที่แล้ว

และนำมาหยิบยกประกอบในการบรรยายอยู่หลายๆ ครั้ง

ขึ้นที่สูง อย่าแบกของหนัก

เพราะถ้าแบกของหนัก อย่าว่าแต่จะขึ้นสู่ฟ้า แค่ที่ราบธรรมดาก็ไม่น่าจะไหว

ของหนักที่คนมักจะแบกไว้ ไม่มีอะไรหนักเท่ากับ “ความคิด”

และความคิดที่ต้องแบกคือ “ความคิดลบ” นั่นเอง

เพราะถ้าเป็น “ความคิดบวก” จะไม่ใช่ตัวรั้ง แต่เป็นตัวส่ง ให้มุ่งตรงไปข้างหน้า

ความคิดลบ ก็เช่น ยาก เป็นไปไม่ได้ ไม่มีทาง ทำได้คนอื่นเขาทำกันไปแล้ว เหนื่อยเปล่า อยู่อย่างนี้ก็ดีแล้ว อย่าหาเรื่อง ฯลฯ

พอคิดเสร็จ ก็กลับไปที่เก่า คิดแบบเก่า ใช้ชีวิตแบบเก่าๆ

และสุดท้ายก็ได้ผลลัพธ์แบบเดิมๆ

ถ้าปลดล็อคความคิดที่มาถ่วงชีวิตเหล่านี้ได้ เราจะทำอะไรในชีวิตได้อีกมากมาย

ช้าง เป็นสัตว์บกที่ตัวใหญ่มาก และทรงพลังมหาศาล

วิธีเลี้ยงช้าง เขาก็จับลูกช้างมาล่ามโซ่ไว้ที่ข้อเท้า ให้ช้างเดินได้แค่ 2-3 ก้าว ไม่ห่างจากตอที่ล่ามเอาไว้

แรกๆ ลูกช้างก็พยายามจะไป แต่พอก้าวขาก้าวที่ 3 ก็ติดโซ่ที่ล่ามเอาไว้

พยายามกระชากเท่าไร โซ่ก็ไม่ขาด จนเกิดบาดแผลที่ข้อเท้า

พอเวลาผ่านไปไม่กี่วัน ถึงช้างจะเป็นสัตว์ แต่ก็พอเรียนรู้ได้ ว่าวิธีเดินก้าวให้ปลอดภัย ต้องไม่เดินก้าวที่ 3

หลังจากนั้น ลูกช้างตัวนี้ จะเดินอยู่รอบๆ ตอไม้ แค่ 2 ก้าวครึ่งเท่านั้น

พอจะก้าวที่ 3 มันจะหยุดโดยอัตโนมัติ เพราะก้าวที่ 3 มันรู้อยู่แก่ใจว่าต้องเจ็บ

ผ่านไป 10 ปี ช้างเชือกนี้ ไม่ใช่ลูกช้างอีกต่อไป

มันกลายเป็นช้างสารตัวใหญ่ยักษ์ ช้างตัวขนาดนี้ อย่าว่าแต่โซ่เส้นเดิมที่ล่ามมันไว้อยู่ได้ตั้งแต่มันเป็นลูกช้าง

ต่อให้เป็นบ้านหลังใหญ่ ต้นไม้ทั้งต้น ช้างตัวขนาดนี้สามารถพังผ่านไปได้แบบไร้ปัญหา

แต่ที่โซ่เส้นเดิมยังล่ามมันไว้อยู่ได้ตลอดมาก็เพราะ

          มันไม่เคยเดินก้าวที่ 3 เท่านั้นเอง

          ถ้าลองตัดโซ่ออกจากข้อเท้าช้างตัวนี้ทิ้งไป

วันนี้ มันกลายเป็นช้างที่ไม่ได้ถูกล่ามไว้

แต่สิ่งที่หลายคนต้องประหลาดใจ คือยังคงเห็นช้างตัวนั้นเดินวนเวียนอยู่รอบตอซึ่งไร้โซ่ไม่ยอมไปไหน

เดิน 2 ก้าวครึ่ง แล้วก็หยุด หันหลังกลับ เดินอีก 2 ก้าวครึ่ง แล้วก็หยุด

แม้นเราตัดโซ่จากข้อเท้าช้างออกไปแล้วก็จริง

แต่โซ่ยังคงคล้องอยู่ในใจช้าง

คนกับช้างนั้นไม่ต่างกันเท่าไร

          ถ้ามีโซ่คล้องในใจ

          ทำอะไรก็ทำยาก

อยากจากดินขึ้นสู่ฟ้าให้ได้

ส่งใจขึ้นไปให้ได้ก่อน

          แล้วตัวถึงจะตามไป

คอลัมน์: ก้าวไกลไปข้างหน้า

เรื่อง: จตุพล ชมภูนิช

ภาพ: ขวัญญาณี ศิรธนอนันต์